این تحقیق با هدف امکان پذیری استحصال آب زیرسطحی از طریق احداث سد زیرزمینی در منطقه حسین آباد بجستان به انجام رسید. در منطقه مورد مطالعه، گمبود آب شرب و کشاورزس وضعیت بحرانی را برای منطقه ایجاد کرده است. این موضوع موجب مهاجرت گسترده ساکنین حوزه به شهرهای اطراف شده است. قنات حسین آباد تنها منبع آب شرب و کشاورزی روستا می باشد. این قنات که در گذشته نه چندان دور پرآب بوده و موجب رونق کشاورزی و دامداری روستا می شده است در سالهای اخیر بسیار کم آب شده و در حال خشک شدن است. نتیجه بررسی ویژگیهای زمین شناسی، هیدروژئولوژی، آبهای زیرزمینی، اقتصادی-اجتماعی و زمین شناسی مهندسی منطقه نشان داد که در بالا دست قنات حسین آباد بجستان با احداث سد زیرزمینی می توان آب زیرسطحی را استحصال و قنات را احیا نمود. بررسیها نشان داده که آبدهی متوسط این قنات حدود 2 لیتر در ثانیه بوده و ساکنین منطقه با کمبود 100 هرار مترمکعب کمبود آب شرب، بهداشتی و کشاورزی مواجهند. در بالادست قنات، با احداث سدزیرزمینی امکان ذخیره 20 هزار متر مکعب از آب زیرسطحی در مخزن سد در هر مرحله از آبگیری وجود دارد که با برنامه ریزی مناسب، در هر سال سدزیرزمینی امکان چند مرحله آبگیری دارد. لذا با احداث سدزیرزمینی و استحصال حدود 100 هزار مترمکعب از آبهای زیرسطحی می توان بخش قابل توجهی از نیاز آبی باغات انار، اراضی زعفران و آب بهداشتی روستا را تامین نمود.این تحقیق نشان داداز آنجا که بحران آب در منطقه بسیار جدی بوده و قنات موجود تنها منبع آب پایدار منطقه بشمار می رود لذا در شرایط موجود احداث سد زیرزمینی در بالادست قنات می تواند روشی مناسب جهت افزایش آبدهی قنات و تامین آب روستای حسین آباد معرفی شود.

کلمات کلیدی