به منظور بررسی حساسیت گیاهان زراعی نخود، عدس، لوبیا، گندم، جو و کلزا به بقایای علف کش های فورام سولفورون، ریم سولفورون و نیکوسولفورون در خاک، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش شامل علف کش های مختلف (ریم سولفورون، فورام سولفورون و نیکوسولفورون)، غلظت های شبیه سازی شده علف کش ها در خاک (صفر، 1/0، 2/0، 4/0، 9/0 و 3/1 میکروگرم در کیلوگرم خاک برای ریم سولفورون، صفر، 10، 20، 40، 80 و 120 میکروگرم در کیلوگرم خاک برای فورام سولفورون و صفر، 9، 18، 36، 72 و 108 میکروگرم در کیلوگرم خاک برای نیکو سولفورون که به ترتیب شامل صفر، 5/2، 5، 10، 20 و 30 درصد مقدار توصیه شده هر علف کش هستند) و گیاهان زراعی (نخود، عدس، لوبیا، گندم، جو و کلزا ) بودند. جهت تحلیل نتایج آزمایش، 30 روز پس از سبز شدن گیاهان، درصد بقاء و زیست توده اندام های هوایی و ریشه آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان دادند که درصد بقاء و زیست توده اندام های هوایی و ریشه گیاهان مورد مطالعه تحت تاثیر معنی دار بقایای فورام سولفوران، ریم سولفوران و نیکوسولفوران قرار گرفت. با افزایش غلظت فورام سولفورون و نیکوسولفورون در خاک صفات مذکور در تمام گیاهان به طور معنی داری کاهش یافت. با افزایش غلظت ریم سولفورون در خاک صفات مذکور فقط در کلزا به طور معنی داری کاهش یافت. بر اساس شاخص ED50 لوبیا (05/99 و 65/34 میکروگرم در کیلوگرم خاک به ترتیب در علف کش های فورام سولفورون و نیکوسولفورون) و جو (07/0 و 003/0 میکروگرم در کیلوگرم خاک به ترتیب در علف کش های فورام سولفورون و نیکوسولفورون) به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین گیاهان زراعی به بقایای فورام سولفورون و نیکوسولفورون بودند. از سوی دیگر بر اساس شاخص ED50 جو (02/216 میکروگرم در کیلوگرم خاک) و کلزا (29/2 میکروگرم در کیلوگرم خاک) به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین گیاهان زراعی به بقایای ریم سولفورون بودند.

کلمات کلیدی