سازند شیرگشت یکی از واحدهای پرفسیل ایران مرکزی است که در محل برش الگو در قالب سه پاره سازند (غیررسمی) معرفی شده است. این سازند عمدتاً شامل سنگ آهک، مارن، سیلت سنگ، شیل و دولومیت بوده که به‌ صورت همشیب و با گذر ظاهراً تدریجی بر روی سنگ‌آهکهای حاوی فسیل بازوپایان (Billingsella limestone) بخش بالایی سازند درنجال قرار گرفته است و خود توسط سنگهای ولکانیکی و سنگ‌آهکهای‌ ماسه‌دار حاوی فسیل بخش زیرین سازند نیور پوشیده می‌شود. به منظور انجام مطالعات زیست چینه نگاری و میکروپالئونتولوژی بر اساس کنودونتهای موجود، تعداد 99 نمونه سنگی مناسب از پاره سازندهای اول و دوم برش الگوی سازند شیرگشت برداشت شد. فون کنودونتی به دست آمده از بخش زیرین پاره سازند اول آن، گونه هایی ازWestergaardodina ، Furnishina و Prooneotodus را شامل می شود که شاخص زمان کامبرین پـسـین هـستند. وجود گـونه های مـختلفی از جـنسهای Cordylodus، Oistodus، Drepanodus، Proconodontus و Paroistodus در فاصله بخش میانی پاره سازند اول تا اواخر پاره سازند دوم این برش هم نشان دهنده زمان ترمادوسین ـ آرنیگین برای این سازند است. مطالعه کنـودونتهای سازند شـیرگـشت در مـحل برش الـگو حـاکـی از وجود هـفت بیـوزون تـجمعـی کنـودونتـی (Conodont Assemblage Zone) در آن است که سن کامـبرین پـسیـن ـ اردویـسیـن پـیشیـن را برای پاره سازندهای اول و دوم آن نشان می دهند. بیوزونهای تشخیص داده شده در این پاره سازندها عبارتند از: 1. Furnishina - Westergaardodina Assemblage Zone. 2. Proconodontus - Oneotodus Assemblage Zone. 3. Cordylodus proavus - Cordylodus oklahomensis Assemblage Zone. 4. Cordylodus lindstromi Assemblage Zone. 5. Cordylodus angulatus Assemblage Zone. 6. Drepanodus - Paltodus deltifer Assemblage Zone. 7. Paroistodus proteus Assemblage Zone. بیوزونهای کنودونتی فوق، معادل بیوزونهای استاندارد جهانی Cordylodus spp.، Deltifer و Proteus می باشند. برخلاف نوشته های قبلی که گذر کامبرین ـ اردویسین را در حد فاصل سازندهای درنجال و شیرگشت معرفی می کردند، این مرز درون پاره سازند اول این سازند قرار گرفته است و لذا سازند شیرگشت در محل برش الگو، یک سازند دو زمانه است.

کلمات کلیدی