بزرگداشت دکتر محمدرضا راشد محصل , 2015-02-07

عنوان : ( تحلیل کارکردهای اساطیری خورشید و مهر در ارتباط با قداست مفهوم شاه- موبد و نمودهای آن در شاهنامه فردوسی )

نویسندگان: فرزاد قائمی ,

بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

در میان اختران که در جهان بینی اساطیری از کهن ترین مظاهر الوهی بوده، هماره با پدرانگی، حاکمیت آسمان بر زمین و تعییت بخت و سرنوشت مرتبط بوده اند، خورشید و ماه از اهمیتشاخص تری برخوردار بوده اند و می توان رب النوع های برآمده از تجسم ذهنی این عناصر را در هر فرهنگ کهن بشری بازجست. در این میان، خورشید و خدایان خورشیدی، معمولاً با قداست جایگاه پادشاهی و تفویض قدرت حکومت بر جهان ارتباط می یابد و شاهان کهن، فرزند خورشید بوده یا توسط نیروی آن حمایت می شدند. ماه نیز با فرّه بخشی، چرخة تکامل زیستی و نقش زنانه ای که در رویش گیاهان و باروری زمین دارد، شناخته می شود. در شاهنامة فردوسی، متأثر از اساطیر و فرهنگ ایران باستان، قداست خورشید و ماه، سوگند خوردن به آنها و کارکردها و رموز اساطیری آنها، در ارتباط با قداست شاهان شاهنامه به روشنی مشاهده می شود و اعطای فرّ کیانی به شاه از جانب مهر که در اساطیر و متون کهن و فرهنگ دینی- سیاسی عصر ساسانی نمودهای روشنی دارد و کهن-الگوی کلیدی شاه- موبد بر مبنای آن معنا می یابد، در شکل گرفتن شالوده های بنیادین این متن نقش اساسی دارد. ماه نیز به عنوان عنصر مقدس مکمل هور با خویشکاری فره بخشی شاه- موبد و نقش او در تداوم خجستگی طبیعت مرتبط است. در این جستار، با رویکردی تطبیقی به نمودهای جهانی هر نمادپردازی، ساختهای اساطیری مرتبط با دو عنصر سماوی ماه و مهر و ارتباط آنها با مفهوم شاه و جلوه های آنها را در اساطیر ایران و شاهنامة فردوسی پرداخته شده است.

کلمات کلیدی

, خورشید, ماه, شاهنامة فردوسی, اساطیر ایران, شاه¬ موبد, ازدواج مقدس.
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@inproceedings{paperid:1046303,
author = {قائمی, فرزاد},
title = {تحلیل کارکردهای اساطیری خورشید و مهر در ارتباط با قداست مفهوم شاه- موبد و نمودهای آن در شاهنامه فردوسی},
booktitle = {بزرگداشت دکتر محمدرضا راشد محصل},
year = {2015},
location = {مشهد, ايران},
keywords = {خورشید، ماه، شاهنامة فردوسی، اساطیر ایران، شاه¬ موبد، ازدواج مقدس.},
}

[Download]

%0 Conference Proceedings
%T تحلیل کارکردهای اساطیری خورشید و مهر در ارتباط با قداست مفهوم شاه- موبد و نمودهای آن در شاهنامه فردوسی
%A قائمی, فرزاد
%J بزرگداشت دکتر محمدرضا راشد محصل
%D 2015

[Download]