این مقاله، بهبود محیط کسب و کار ایران را از زاویه حل یکی از مشکلات تولیدکنندگان موجود یعنی هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم تامین اجتماعی بر کسب و کارها تحلیل می‌کند. به این منظور، ابتدا براساس وضعیت ایران با سایر کشورها از نظر سهولت پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی مقایسه می‌شود. سپس فرایندها و مسائل خاص کسب و کارها در تمکین قوانین تامین اجتماعی کشور تحلیل خواهد شد. حق بیمه تامین اجتماعی طبق گزارش بانک جهانی جزو نماگر پرداخت مالیات محسوب می‌شود. در سال 2015، ایران بین 189 کشور در رتبه 124ام از نظر سهولت پرداخت مالیات قرار دارد. نرخ حق بیمه تامین اجتماعی سهم کارفرما (در ایران 25.9 درصد از سود است در حالی که در عربستان، امارات، قطر، اردن، عمان، کویت، عراق، بحرین، کره جنوبی، آمریکا، انگلستان (بین 9 تا 14 درصد) بسیار بالاتر است. در ایران، یک بنگاه باید سالانه 12 بار حق بیمه پرداخت کند که 240 ساعت زمان صرف می‌کند. وضعیت ایران از این نظر نیز نامناسب است. در حالی که گزارش بانک جهانی در نماگر پرداخت مالیات از میان هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم مالیاتها فقط بر نرخ مالیاتها و حق بیمه تامین اجتماعی، تعداد دفعات پرداخت در یک سال و ساعات صرف شده تمرکز دارد؛ مسائلی مانند نحوه برخورد با مشاغل سخت و زیان آور، جریمه‌های تاخیر، دریافت مفاصاحساب، حق بیمه قراردادها، رسیدگی به اختلافات مربوط به بیمه تامین اجتماعی بین کارفرمایان با کارگران و اعتراضات کارفرمایان به تامین اجتماعی نیز هزینه‌های زیادی را به کسب و کارها تحمیل می‌کند. در سال 1392 حدود 61 هزار شکایت درباره بیمه تامین اجتماعی از کارفرمایان توسط کارگران و حدود 125 هزار شکایت توسط کارفرمایان از سازمان تامین اجتماعی مطرح شده است. با توجه به این شرایط پیشنهاد می شود اصلاحاتی در نرخ بیمه تامین اجتماعی، تعداد دفعات پرداخت آن و فرایند حل اختلافات در تامین اجتماعی صورت گیرد.

کلمات کلیدی