سیلاب‌های حاصل از رگیار یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی حوضه های آبخیز کشور است که همه ساله خسارات زیادی به بخش‌های مختلف وارد می-کند از این رو، برنامه ریزی و مهار سیلاب برای کاهش خطرات احتمالی از اولویت‌های ویژه محسوب می‌شود. از جمله اقداماتی که برای کاهش خطر سیلاب مطرح است، مهار سیل در مناطق منشاء سیلاب است.. هدف اصلی این پژوهش تعیین مناطق منشاء سیلاب در مقیاس زیرحوضه در حوضه آبخیز سد درونگر در استان خراسان رضوی است که با استفاده از مدل ModClark در مدل HEC-HMS انجام شد. برای این منظور ورودی‌های مدل با نرم افزار ArcGIS استخراج شد و سپس مدل با 6 واقعه رگبار و آبنمود متناظر واسنجی و اعتبارسنجی شد. در مرحله بعد‌، به منظور تعیین مناطق منشاء سیلاب رگیار‌های با دوره بازگشت‌های 10، 25 و 50 سال به مدل وارد شد و با استفاده از شش شاخص سیل‌خیزی، زیرحوضه‌های مختلف اولویت بندی شد. نتایج شبیه‌سازی مدل HEC-HMS با توجه به مقادیر NSE ( 797/0 تا 973/0)، RMSE (2/0 تا 4/0) و PBIAS ( 14/23- تا 94/13 درصد) دلالت بر کارایی مدل در محدوده مطلوب تا بسیار خوب دارد. نتایج اولویت ‌بندی برای دوره بازگشت‌های مختلف نیز متفاوت بود اما در مجموع اختلاف، معنی دار نبود. در دوره بازگشت 25 سال زیرحوضه‌های 53، 9و 56 بیشترین مشارکت در دبی اوج حوضه و در دوره بازگشت 50 سال زیرحوضه‌های 53، 66و 37 بیشترین مشارکت را داشته‌اند. زیرحوضه های 66، 56، 53، 52، 67، 71 و 9 بر اساس هر 6 شاخص مورد بررسی در طبقه بسیار سیل خیز قرار گرفته اند که می‌تواند به عنوان زیرحوضه‌های منتخب در برنامه‌های کنترل سیلاب حوضه مد نظر قرار بگیرد.

کلمات کلیدی