میکروارگانیزمها می توانند بعنوان بیوسنسوربکار برده شوند، زیرا آنها در همه جا یافت می شوند و همچنین قدرت بالایی در متابولیزه کردن طیف وسیعی از مواد را دارند. همچنین با استفاده از روشهای نوترکیبی ژنتیکی و تکنیکهای مهندسی ژنتیک می توان بیوسنسورمیکروبی دلخواه را طراحی نمود. از کاربردهای بیوسنسورهای میکروبی می توان به بررسی تغییرات در الگوی بیان ژن میکروارگانیزمها در شرایط مختلف اشاره نمود. یکی از این ژنها، ژن لاکس است که استفاده از آن در سیستم مارکر بیولومینسانس می باشد. در این سیستم که اساس آن بر مقدار نور خروجی (Light emission) از باکتریهای لومینسانس می باشد یک سیستم حساس و قابل اعتماد می باشد.این سیستم به مواد مختلفی که بر سیستم عمومی باکتری تاثیر بگذارد خصوصا مواد سمی و یا جهش زا حساس خواهد بود و میزان این حساسیت را می توان بصورت کمی مورد سنجش قرار داد. در این تحقیق هدف این بود که آیا عصاره آبی گل زعفران نیز بر این سیستم تاثیری دارد و به چه میزان و آیا می توان از این سیستم برای بررسی کیفیت انواع زعفران یا اثرات جانبی آن استفاده نمود. بنابر این ژن luxAB کد کننده آنزیم لوسیفراز که در پلاسمید pUT miniTn5 قرارگرفته بود به باکتری E.coli SM10 λpir معرفی گردید و پایداری ژن و بیان آن مورد تائید قرار گرفت. سپس عصاره آبی زعفران به میزان 1، 2، 10، 20، 100 و 200 میلی گرم در میلی لیتر تهیه شد و بر طبق پروتکل استاندار این غلظت ها با نسبت 50 میکرولیتر بیوسنسور و 450 میکرولیتر عصاره آبی زعفران مخلوط گردیده و شدت نور بیولومینسانس در دستگاه لومینومتر اندازه گیری گردید. نتایج کاهش تدریجی نور لومینسانس را در غلظت های مختلف نشان داد بطوریکه شدت نور لومینسانس در غلظت 001/0 میلی گرم در میلی لیتر عصاره آبی زعفران از 538859 RLU/s به 4830 RLU/s در غلظت 2/0 میلی گرم در میلی لیتر عصاره کاهش یافته است. نتایج مزبور حساسیت مناسب بیوسنسور مزبور را به غلظت های مختلف عصاره نشان می دهد و بنابر این می توان از این نوع بیوسنسور برای بررسی های بیشتر بر روی غلظت های دیگر از این زعفران وهمچنین انواع دیگر زعفران استفاده نمود و سپس با یکدیگر مقایسه نمود. این تحقیق فصل جدیدی در کاربرد این نوع بیوسنسورها نیز گشوده است و بعنوان یک ایده جدید قابل طرح و بررسی می باشد.

کلمات کلیدی