علیرغم وجود خاک های سرشار از سیلت در جنوب مشهد، هیچ گونه اطلاعاتی در بارة منشا بادرفتی یا تشکیل در جای آنها وجود ندارد. هدف از این پژوهش تعیین منشأ تولید سیلت در این منطقه بود. تپه ماهورهای گرانیتی جنوب مشهد به صورت ناپیوسته توسط رسوبات سیلتی پوشیده شده اند. بر اساس منشأ تشکیل خاک ها، چهار نیمرخ، شامل خاک درجا با پوشش نازک سرشار از سیلت و خاک درجا با سیلت کم بر روی تپه ماهور های گرانیتی، خاک سرشار از سیلت در طول نیمرخ خاک در دامنه های گرانیتی و خاک آبرفتی واقع در دشت دامنه ای، همچنین یک مقطع طبیعی دارای تناوبی از لایه های سیلتی و آبرفتی مطالعه شد. منحنی تجمعی توزیع اندازة ذرات(CPSDC) ، نمودار های توزیع عمقی نسبت سیلت به شن (Si/S)، انحراف معیار ترسیمی جامع فولک ( )، چولگی ترسیمی جامع فولک ((SKI و مورفولوژی ذرات شن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) برای تفکیک افق های مختلف خاک ها از نظر منشأ استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، افق های سرشار از سیلت (L)، درجا- سیلتی ((R-L، درجا (R)، آبرفتی (A)، و آبرفتی- سیلتی (A-L ) در خاک های مورد مطالعه شناسائی شد. CPSDC افق های سرشار از سیلت، S شکل و به سادگی از افق های دیگر قابل شناسائی است. در مقابل CPSDS افق های درجا و آبرفتی از مدل کروی پیروی می کند. CPSDS افق های درجا- سیلتی و آبرفتی- سیلتی، S شکل و کروی نمی باشد بلکه حد واسط آنهاست. افق های سرشار از سیلت حداکثر SKI (بسیار چوله به سمت ذرات ریز) و حداقل (جور شدگی بسیار بد) را داشته و افق های آبرفتی و درجا از این نظرحدواسط هستند. افق های آبرفتی- سیلتی و درجا- سیلتی به دلیل اضافه شدن سیلت به آنها، دارای SKI نزدیک به صفر (متقارن) و بیشترین (جورشدگی بسیار بد) هستند. نمودار توزیع فراوانی اندازة ذرات افق های مذکور دارای دو نما یکی در شن و دیگری در سیلت است که دلیلی بر منشاء دو گانة آنهاست. تغییرات عمقی Si/S، SKI و بین افق های سرشار از سیلت و دیگر افق ها، ناگهانی بوده و نشان از وجود انقطاع سنگی بین آنها و در نتیجه تفاوت در منشأ آنهاست. در نتیجه علیرغم امکان تولید سیلت از مواد مادری گرانیتی در این منطقه، می توان گفت که رسوبات سیلتی شناسائی شده در این منطقه توسط باد انتقال پیدا کرده اند.

کلمات کلیدی