عنوان : ( ارزیابی اثر فعالیت های کشاورزی بر تنوع و فراوانی باکتری های خاک زی )
نویسندگان: علیرضا خداشناس , علیرضا کوچکی , پرویز رضوانی مقدم , مهدی نصیری محلاتی , امیر لکزیان ,چکیده
باکتری های خاک زی با کارکردها ی مهم و متنوع، بسترساز واکنش های اساسی خاک بوده و نقش مهمی در تنوع ز یستی بی مهرگان خاک زی دارند. به منظور تعیین تنوع و فراوا نی باکتر ی های خاک زی در مناطق خشک و هم چنین شناخت اثر فعا لیت های کشاورزی بوم نظام زراعی اصلی استان های خراسان رضو ی و شما لی بر این میکروارگانیسم ها، مطالعه ای در سه منطقه متفاوت از نظر میانگین درجه حرارت و بارندگی سا لیانه در شهرستا ن های شیروان، مشهد و گناباد انجام شد . سیستم های کشاورزی کم نهاده و پرنهاده گندم و سیستم طبیعی در هر منطقه به عنوان اکوسیستم های مورد مطالعه انتخاب شدند. در هر منطقه مورد مطالعه از خاک مزارع گندم کم نهاده و پرنهاده و سیستم طبیعی نمونه گیری انجام شده و درصد مواد آ لی خاک و باکتر ی های خاک زی مورد سنجش و ارز یابی قرار گرفت . در مجموع ١٩ گونه باکتری از ٤ جنس در مناطق و سیستم های مورد مطالعه جداساز ی و شناسا یی گردید. میانگین غنای گونه ای باکتری ها تحت تأثیر منطقه مورد مطالعه قرار گرفت و در گناباد حداقل بود . در مقا یسه سیستم ها، سیستم طبیعی گناباد حداقل غنای گونه ای باکتر ی ها را نشان داد و سایر سیستم ها تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند . فراوانی باکتری های خاک زی تحت تأثیر درصد مواد آ لی خاک در هر منطقه بوده و در هر گرم خاک خشک در منطقه گناباد حداکثر و در منطقه شیروان حداقل بود . سیستم های مورد مطالعه نیز از نظر فراوانی باکتری ها تفاوت داشتند و سیستم کم نهاده گناباد، کم نهاده مشهد و پرنهاده گناباد حداکثر فراوانی باکتری ها را نشان د ادند . نتا یج نشان می دهد که فعالیت های کشاورز ی در مناطق مورد مطالعه نه تنها باعث کاهش غنای گونه ای و فراوانی باکتر ی ها نشده اند، بلکه در مشهد و گناباد باعث بهبود غنای گونه ای و فراوانی باکتری ها نیز گردیده اند. هم چنین یافته های این پژوهش حاکی از آن است که با افز ایش تنش ها، توزیع فراوانی باکتری ها نامتعادل شده و گونه هایی با کارکردهای متفاوت ظهور کمتری داشته و در شر ایط حداکثر تنش، کارکرد باکتری ها به تجزیه مواد آ لی محدود شده است . با توجه به حضور گونه های مفید باکتری در خاک سیستم های مورد مطالعه، مدیریت این سیستم ها از نظر حفظ و حمایت از تنوع و فراوا نی باکتری های خاک زی جهت بهره برداری از کارکردها ی سودمند آنها حساسیت و یژه ای می یابد و در این زمینه افزایش درصد مواد آلی خاک اهمیت قابل توجهی دارد.