شناخت گیاهان دارویی بومی کشور و یا گیاهان سازگار با شرایط اقلیمی ایران از لحاظ عوامل مختلف محیطی و غیر محیطی که در استقرار و بهره گیری هر چه بیشتر از عرصه مراتع دخیل هستند، جهت بررسی امکان کشت و تولید آنها در سطوح وسیع جزء اولین گامهایی است که می تواند برای تولید انبوه این گیاهان برداشته شود. مطالعات بوم شناختی از جمله تحقیقات کاربردی و بنیادی در مدیریت استفاده از گیاهان است. زرین گیاه با نام علمی Dracocephalum kotschyi یکی از گیاهان دارویی و معطر است که از آن در کاهش تب، درد مفاصل و روماتیسم و بعنوان ضد‌التهاب و التیام‌دهنده زخم استفاده می‌شود. در برگهای آن ترکیبی به نام Spinal-z وجود دارد که در درمان سرطان کاربرد دارد. این تحقیق به منظور بررسی نیازهای اکولوژیکی این گونه دارویی در رویشگاه های خراسان شمالی و معرفی آن برای اهلی کردن و کشت انبوه در اراضی زراعی و استفاده در صنایع دارویی انجام شد. مشخصات اقلیمی، زمین شناسی، تیپ رویشگاه، گیاهان همراه، اندازه گیری متغیرهای رویشی و تجزیه فیزیکی و شیمیایی خاک برای گیاه در رویشگاه آن انجام گرفت. نتایج نشان داد تیپ رویشگاه چای چوپان- علف بره است و بیش از 58 گونه گیاهی همراه این گونه دیده می‌شود با توجه به پراکنش این گیاه در شیب جهت های شمالی و شمال غربی، حضور این گونه می تواند متأثر از میزان رطوبت موجود درخاک بوده باشد که به دلیل کاهش زاویه تابش نور خورشید و حرارت کمتر خاک و محیط، بیشتر در خاک باقی مانده است. میانگین پوشش تاجی و تراکم زرین گیاه در منطقه به ترتیب 122/0 درصد و 361 بوته در هکتار بود. این گونه در خاکهای بسیار کم عمق با بافت لومی و واکنش قلیایی و در اقلیم نیمه خشک سرد با بارندگی متوسط سالیانه 320 میلی متر و دمای متوسط سالیانه 22/10 درجه سانتی گراد رویش مناسبی دارد.

کلمات کلیدی