چکیده : استان سیستان و بلوچستان همواره جزو استانهای توسعه نیافته در ایران بوده است. بررسی بخشهای اقتصادی استان سیستان و بلوچستان از اولین سرشماری(1956) تا آخرین سرشماری(2006) نشان از عقب ماندگی های ویژه ای دارد، که ضرورت پرداختن به مباحث توسعه، خصوصا توسعه منطقه ای را دوچندان می کند.این نوشتار، به تحلیل ،بازار کار و تحولات جمعیتی به تفکیک مناطق شهری و روستایی در استان سیستان و بلوچستان می پردازد. در این مطالعه رابطه ی تغییرات اشتغال و نرخ رشد بخشهای اقتصادی و تعداد شغل لازم و مسئله کمبود شغل ورابطه آن با مهاجرت و رشد جمعیت و تحولات آن را در طی چند دهه اخیر بررسی شده است. برای درک کمبود ها و درک تفاوتهای منطقه ای با بازار کار تهران بعنوان قطب توسعه و منابع کشور مقایسه شده است.این نوشتار نشان می دهد که با توجه به میانگین پنج دهه سرشماری( 1956-2006) وضعیت بازار کار و همچنین نرخ رشد بخشهای اقتصادی در مناطق شهری وخیم بوده و در مناطق روستایی وخیم تر، تا جایی که برای بدست آوردن کمترین نرخ رشد اقتصادی (رشد 1 درصد)، نیاز بسیار زیادی به افزایش اشتغال است. مهمترین نتایج این تحقیق نشان می دهد : - وضعیت بازار کار با توجه به DS در پنج دوره سرشماری، نشان می دهد که مناطق شهری در دهه های اول و پنجم با کمبود شغل مواجه بوده اند، اما در مناطق روستایی این کمبود در دهه های اول، دوم، سوم و پنجم بوده است. بنابراین مناطق روستایی وضعیت بدتری را تجربه کرده اند - وضعیت اقتصادی مناطق شهری و روستایی در دهه اخیر بسیار وخیم تر از قبل شده است به طوری که کمبود شغل در این دهه به تنهایی چندین برابر میانگین کمبود شغل طی 5 دهه بوده است . - این نتایج نشان می دهد که در دهه اخیر هم مناطق شهری و هم مناطق روستایی به طور میانگین مهاجر فرست بوده اند و مهاجرت به بیرون ، در مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری شدت بیشتری داشته است. - وضعیت رشد بخشهای اقتصادی نیز چندان خوشایند نبوده است به طوری که در مناطق شهری میانگین نرخ رشد سه بخش کشاورزی ، صنعت و خدمات حدود 1 ، و در مناطق روستایی به ترتیب 0 ، 0.5 و 0.5 بوده است . نکته نگران کننده این است که با وجود وابستگی زیاد اقتصاد روستایی به بخش کشاورزی ، میانگین نرخ رشد این بخش برابر 0 بوده است.

کلمات کلیدی