نخود حساسیت بالایی به تنش شوری دارد و گزینش برای شوری می‌تواند به بهبود تحمل ژنوتیپ‌ها و در نتیجه گسترش کشت آن در مناطق با آب و خاک شور کمک کند. این آزمایش با هدف بررسی پاسخ مکانیسم‌های فیزیولوژیک تحمل به تنش شوری در 11 ژنوتیپ نخود در دو سطح تنش شوری کلرید سدیم (8 و 12 دسی‌زیمنس بر متر) و شاهد (محلول هوگلند) در محیط هیدروپونیک اجرا شد. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش، غلظت رنگدانه‌های فتوسنتزی، کاروتنوئید‌ها، میزان پرولین، قندهای محلول و فعالیت مهار رادیکال DPPH در برگ و ریشه افزایش پیدا کرد. در بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، ژنوتیپ‌های MCC674، MCC759، MCC544 و MCC783 در بیشتر صفات برتری نشان دادند. ژنوتیپ‌هایی که دارای میزان کلروفیل، کاروتنوئید، کربوهیدرات‌های محلول، پرولین و مهار رادیکال DPPH بیشتری در اندام‌های هوایی بودند نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها تحمل به شوری بیشتری داشتند. همبستگی بین صفات فیزیولوژیک مورد مطالعه با غلظت سدیم برگ مثبت بود. میزان تولید رنگدانه‌های فتوسنتزی، کاروتنوئید‌ها، پرولین، قندهای محلول و فعالیت مهار رادیکال DPPH در ژنوتیپ‌های حساس به خشکی بیشتر بود. شاخص تحمل در شدت تنش 12 دسی زیمنس بر متر نشان داد که ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی (MCC760 و MCC333) به شوری نیز مقاوم هستند، اما در شدت تنش 8 دسی زیمنس بر متر ژنوتیپ MCC759 حساس به خشکی در دسته مقاوم به شوری قرار گرفت.

کلمات کلیدی