استفاده نامتعادل از کودهای شیمیایی باعث کاهش کیفیت و حاصلخیزی خاک، آلودگی زیستمحیطی و ب هویژه آلودگی منابع خاک و آب می شود . بکارگیری کودهای حیوانی، جایگزینی برای کودهای شیمیایی می باشد. بنابراین، شناخت عوامل جمعیتی، فنی -ترویجی و زراعی موثر بر فرایند تصمیم گیری کشاورزان در استفاده از کودهای حیوانی، نقش مهمی در نظام برنامهریزی و سیاستگذاری این حوزه خواهد داشت . در این مقاله برای بررسی رفتار کشاورزان در استفاده از کودهای حیوانی، از الگوی توبیت و نیز از دادههای مقطع زمانی سال زراعی 1388 مربوط به 80 نفر از کشاورزان استان خراسان شمالی استفاده شد. نتایج نشان داد که فاصله بین دامداری و زمین زراعی و کشت بقولات دارای تأثیر منفی و وجود فرد تحصیل کرده در خانواده کشاورز، سواد کشاورز و آگاهی از خطرات بلندمدت کودهای شیمیایی، دارای تأثیر مثبت بر استفاده از کود حیوانی هستند. با توجه به یافته ها، انتقال یارانهها از کودهای شیمیایی به سوی کودهای آلی، آموزش و اطلاع سانی از خطرات بلندمدت کودهای شیمیایی به کشاورزان و هدفگیری افراد باسواد خانوارها در آموزشهای ترویجی مرتبط با کودهای حیوانی برای هدایت کشاورزان به کشاورزی پایدار و حفاظت از محی طزیست پیشنهاد شد.

کلمات کلیدی