اعترافات روسو، غزالی و آگوستین را می توان از عالی ترین و برجسته ترین نمونه های «زندگینامه خودنوشت» به شمار آورد. روسو و آگوستین به خاطرات دوران کودکی خود باز می گردند و شکلگیری بنیان های شخصیتی شان را تشریح می کنند و سپس مراحل تربیتی خود و نیز مواردی چون طبیعت، مذهب و مطالعه آثار نویسندگان پیشین را که در زندگی آنها تأثیرگذار بوده است، بررسی می کنند. اما دامنه اعترافات غزالی در «المنقذ من الضلال» ، به تجدید نظر علمی و دینی او و روایت شکی که به شناخت بهترین راه وصول به حقیقت منجر می شود، محدود می گردد. از همین منظر میان غزالی و آگوستین ـ برخلاف تفاوت فاحش عصر و محیط آنان از لحاظ مذهب و اجتماع ـ یک نوع شباهت و رابطه پیداست و آن میل طبیعی و ذاتی آن دو بود که به تدریج آنها را از ظواهر و محسوسات به معقولات و فلسفه و سرانجام به الهیات و عرفان ارتقا داد. .

کلمات کلیدی