هدف پژوهش تعیین تأثیر عمل آوری پوسته الیاف دار دانه پنبه (شولوخه) با هیدروکسید سدیم بر ویژگی های گوارش پذیری در قالب طرح کاملا تصادفی بود. تیمارهای آزمایشی شامل نمونه های عمل آوری شده شولوخه با محلول های 2 و 4 درصد هیدروکسید سدیم هر کدام به مدت 5/0 و 48 ساعت بود. در روش درون کیسه ای، پس از طی زمان های انکوباسیون (2، 4، 6، 8، 12، 24، 48، 72، 96 و 120 ساعت)، میزان ناپدید شدن شکمبه ای ماده خشک و دیواره سلولی با استفاده از سه رأس گوسفند فیستوله دار با میانگین وزن 5±40 کیلوگرم محاسبه گردید. جیره پایه مورد استفاده شامل 75% علوفه و 25% کنسانتره بود. در روش تولید گاز، گاز تولید شده در هر سرنگ در هر کدام از زمان های انکوباسیون (2، 4، 6، 8، 16، 24، 36، 48 ، 72، 96 و 120 ساعت) ثبت شد (4 سری). نتایج روش درون کیسه ای نشان داد که عمل آوری شولوخه با محلول 4 درصد هیدروکسید سدیم به مدت 5/0 و 48 ساعت و محلول 2 درصد هیدروکسید سدیم به مدت 48 ساعت سبب افزایش معنی دار (05/0>P) بخش سریع تجزیه (a) ماده خشک (به ترتیب 057/0، 090/0 و 080/0) و الیاف نامحلول در شوینده خنثی شد (به ترتیب، 076/0، 105/0 و 056/0). عمل آوری با محلول 2 درصد هیدروکسید سدیم به مدت 5/0 و 48 ساعت سبب افزایش معنی دار (05/0>P) فراسنجه های کند تجزیه (به ترتیب 673/0 و 887/0) و ثابت نرخ تجزیه (008/0 و 011/0) الیاف نامحلول در شوینده خنثی شد. به طور کلی عمل آوری شولوخه با هیدروکسید سدیم به مدت 48 ساعت سبب افزایش ناپدیدشدن ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی در شرایط درون کیسه ای شد.

کلمات کلیدی