هدف مقاله بررسى میزان وعلل جامعه شناسى رفتاررانندگى پرخطردرشهر مشهد است. روش تحقیق پیمایشى بود وحجم نمونه 376 پاسخگو و جامعه آمارى شامل رانندگان مقصر و غیر مقصر درگیر درتصادفات درون شهرى مشهد بود که باروش تصادفى سیستماتیک در محل هاى استقرار پلیس و نیز ادارات بیمه اتومبیل انتخاب شدند. داده ها ازطریق پرسشنامه محقق ساخته و با الهام از پرسشنامه رانندگى پرخطر منچستر جمع آورى شد. یافته ها نشان دادکه میانگین رفتار رانندگى پرخطر رانندگان دربعد تخلفات عمدی و تخلفات 18 درصد و 20 درصد است و در بعد میزان تصادف مقصر / غیرعمدی درمقیاس صفرتا صد به ترتیب درحد 3 0/23 تصادف در سال است. درصد برخى رفتار هاى پرخطر متفاوت است و رفتارهایى که به میزان متوسط تا بسیار زیاد توسط رانندگان انجام شده حائز اهمیت بیشترى است که مهمترین آنها در بعد تخلفات عمدی عبارت است از: عدم رعایت عمدى حداکثرسرعت قانونی درون شهری توسط 73 درصد رانندگان و در بعد 40 درصد رانندگان. همچنین، / تخلفات غیرعمدی عبارت است از: فراموشى در بستن کمربند ایمنی توسط 7 عوامل زیر به ترتیب اهمیت بیشترین میزان تاثیر را بر شاخص کلی رفتار رانندگی پرخطردارند: قانون گریزی (تاثیر مثبت)، رانندگی خصومت آمیز (مثبت)، احساس هویت ملی و دینی (منفى)، نیازهای اجتماعی (مثبت)، سابقه رانندگی (منفى)، سواد (منفى)، متوسط رانندگی در روز (منفى)، تعداد جریمه در سال گذشته (مثبت). محقق نتیجه گرفت که رانندگان متخلف باید در دوره هاى آموزشى اجبارى وجلسات بحث گروهى شرکت کنند تا هنجارهاى رانندگى را درونى کنند و با تفکر انتقادى روش هاى حل مساله را بررسى وتحلیل نمایند. همچنین باید نیاز هاى اجتماعى با شیوه هاى مختلف ومناسب برآورده شود ونگرش مردم به قانون وپلیس اصلاح شود.

کلمات کلیدی