مقدمه و هدف: کاهش نسبت هورمون های آنابولیک به کاتابولیک در زنان یائسه در کاهش حجم و قدرت عضلانی نقش مهمی ایفا می کند. از نسبت تستوسترون به کورتیزول به عنوان شاخص فشار تمرین استفاده می شود و افزایش این نسبت نشانگر هایپرتروفی و افزایش قدرت در پاسخ به تمرین است. هدف از تحقیق حاضر، مقایسه تأثیر یک جلسه تمرین مقاومتی و استقامتی بر نسبت تستوسترون به کورتیزول در زنان یائسه بود. مواد و روش ها: در این تحقیق 10 زن یائسه و سالم با میانگین سن 74/3±30/54 سال و نمایۀ تودۀ بدن 07/2±88/24 کیلوگرم بر مترمربع به روش جایگزینی متقاطع در سه برنامه تک جلسه ای جداگانه: 1) تمرین مقاومتی(3 ست 10 تکراری از 8 حرکت با شدت 80% یک تکرار بیشینه)، 2)تمرین استقامتی(45 دقیقه رکاب زدن روی دوچرخه کارسنج با شدت 60 تا 70 درصد اوج اکسیژن مصرفی) و 3) استراحت (گروه کنترل) شرکت کردند. مقادیر تستوسترون و کورتیزول سرم نمونه های خون قبل، بلافاصله و 15 دقیقه بعد از مداخلۀ هر کدام از سه برنامه جمع آوری و اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از روش اندازه گیری های تکراری تحلیل شدند و برای آزمون آن ها سطح معنی داری 05/0>P در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج تحقیق نشان داد تغییرات درون گروهی مقادیر نسبت تستوسترون به کورتیزول متعاقب یک جلسه تمرین مقاومتی افزایش معنی دار داشت(05/0>P)، اما تغییرات بین گروهی معنی دار نبود. تغییرات درون گروهی و بین گروهی نسبت تستوسترون به کورتیزول متعاقب یک جلسه تمرین استقامتی معنی دار نبود(05/0<P). نتیجه گیری: متعاقب یک جلسه تمرین مقاومتی و استقامتی، نسبت تستوسترون به کورتیزول در زنان یائسه تغییر معنی داری نیافت.

کلمات کلیدی