مطالعات عرفانی, دوره (1), شماره (16), سال (2013-3) , صفحات (177-216)

عنوان : ( بررسی خاستگاه قبض و بسط در دیوان شمس )

نویسندگان: محمدکاظم علمی سولا , سیده سوزان انجم روز ,
فایل: Full Text

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

این پژوهش به بررسی احوالِ عارفانۀ قبض و بسط(غم و شادی) و تعیینِ خاستگاه و جایگاه هر یک در تفکّر مولانا با تکیه بر توصیف و تحلیل صُوَر خیالِ دیوان شمس پرداخته است. در کنار هم بودن غم و شادی در جهان بینیِ عرفانی مولانا، صوری را پدید آورده که بیش از هر چیز با زبان موسیقایی و شعر هم خوان است. با توجه به این امر که در شعر او ارتباط عمیقی میان صورت و محتوا نمایان است، این مقاله به بررسیِ برخی از اجزای غز لها و چینشِ واژ هها و نیز کلیّتِ آ نها می پردازد تا خاستگاه های قبض و بسط مولانا به دست آید. در ورای اشعارِ شورانگیز غزلیات شمس، جلوه های موسیقایی، صور او وجود « تجربه های عرفانی و جهان شناختی » ، خیال پویا و نیز شادی و شعف و مستی و خلاقیّت مولانا دارد. ارتباط میان تجربیاتِ عرفانی مولانا و جلوه های این تجربیات با موقعیتهای ذومراتب قبض و بسط و بیان خاص او در این باره مشهود است. با تأمل در دیوان شمس درمی یابیم که در کنار موسیقی شاد غزلیات، مولانا از غمی عمیق نیز سخن می گوید؛ غم غربت در تنگنای تن و جدایی از وطن اصلی که نیستان ازلی است. این مقاله بر آن است که وی در دیوان شمس دو چشم اندازِ اصلی دارد: واقعیتی که هستیم(منشأ قبض) و آرمانِ هستیِ ما(منشأ بسط) که به شدت و ضعف در کنار یکدیگر مطرح شده اند.

کلمات کلیدی

, دیوان شمس, مولانا, خاستگاه های قبض و بسط, تجربیات عرفانی
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@article{paperid:1034947,
author = {علمی سولا, محمدکاظم and انجم روز, سیده سوزان},
title = {بررسی خاستگاه قبض و بسط در دیوان شمس},
journal = {مطالعات عرفانی},
year = {2013},
volume = {1},
number = {16},
month = {March},
issn = {۲۰۰۸-۶۵۵۵},
pages = {177--216},
numpages = {39},
keywords = {دیوان شمس، مولانا، خاستگاه های قبض و بسط، تجربیات عرفانی},
}

[Download]

%0 Journal Article
%T بررسی خاستگاه قبض و بسط در دیوان شمس
%A علمی سولا, محمدکاظم
%A انجم روز, سیده سوزان
%J مطالعات عرفانی
%@ ۲۰۰۸-۶۵۵۵
%D 2013

[Download]