عنوان : ( تأثیر بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی بر مولوی در ساحت قبض و بسط )
نویسندگان: محمدکاظم علمی سولا , سیده سوزان انجم روز ,
Full Textچکیده
اهمیت تاثیر و تأثر عقاید، متون و آثار پیشینی در عرفان اسلامی بحث مهم و جدی است. در این پژوهش نگاهی اجمالی به تجارب و احوال قبض و بسط صوفیان بزرگ روزگار قبل از مولوی داشتهایم تا از این چشمانداز به بررسی نقش بسزای بازتاب آن سنّتها در آفرینش و تکوین احوال و تجارب ناب مولوی در موضوع قبض و بسط بپردازیم. قبض و بسط در روزگار آغازین تصوف در نزد صوفیان جایگاهی داشت که عمدتاً بر محور قبض و اندوه خاطر بود. در سیر تحول تاریخی تصوف اندک اندک تجارب عارفان و تفسیر آنان از آن تجربههای معنوی و نیز چشماندازشان به هستی سبب غلبۀ یکی از این دو حال بر دیگری میشده است. پژوهش حاضر با روشی تاریخی- تحلیلی به تحقیق در ردیابی تأثیرات بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی بر مولانا و عمدتاً در چارچوب غزلیّات شمس بسنده کرده است و بر این باور است که بایزید به جهت غلبۀ سکر و سرمستی و بسط و گشادگی خاطر و نگرشی که دربارۀ رابطۀ انسان و خدا بر پایۀ محبت و فنای از خود و بقای به خداوند و نیز وحدت وجود دارد، و خرقانی به جهت غلبۀ قبضِ برخاسته از غربت در دنیا و جدایی از وطن ازلی و همچنین مهمترین اندیشۀ او در باب فنا و نیستی بر مولانا تأثیر داشتهاند.
کلمات کلیدی
, قبض و بسط, رابطۀ انسان و خدا, سنّت عرفانی, مکتب خراسان, مولوی, بایزید, خرقانی.
@article{paperid:1036513,
author = {علمی سولا, محمدکاظم and انجم روز, سیده سوزان},
title = {تأثیر بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی بر مولوی در ساحت قبض و بسط},
journal = {پژوهشنامه عرفان},
year = {2013},
volume = {5},
number = {9},
month = {October},
issn = {۲۵۳۸-۵۱۳۵},
pages = {105--135},
numpages = {30},
keywords = {قبض و بسط، رابطۀ انسان و خدا، سنّت عرفانی، مکتب خراسان، مولوی، بایزید، خرقانی.},
}
%0 Journal Article
%T تأثیر بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی بر مولوی در ساحت قبض و بسط
%A علمی سولا, محمدکاظم
%A انجم روز, سیده سوزان
%J پژوهشنامه عرفان
%@ ۲۵۳۸-۵۱۳۵
%D 2013
