در ادبیات اقتصادی به ویژه اقتصاد بین الملل، اثر هاربرگر، لارسن و متذلر که به اختصار اثر HLM نامیده می شود از اهمیت خاصی برخوردار است. بر طبق اثر HLM ، بدتر شدن رابطه مبادله منجر به بدتر شدن حساب جاری شده که مکانیزم این تأثیرگذاری از طریق درآمد ملی است. هدف این پژوهش، بررسی اثر مذکور برای اقتصاد ایران است. متغیر های منتخب تحقیق عبارتند از: حساب جاری(خالص صادرات)، رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی که این متغیر ها به صورت سالانه هستند. برای نیل به هدف مزبور روش اقتصاد سنجی خود توضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL)مورد استفاده قرار گرفته و داده های زمانی سالهای 89-1357 در تحقیق وارد شده است. جهت انجام آزمون همجمعی از روش بنرجی، دولادو و مستر و همچنین روش هاشم پسران و شین استفاده شد. نتایج آزمون،‌ رابطه بلند مدت میان متغیرهای الگو را تأیید نمود. بنابراین، بردار همجمعی برآورده شده حاکی از وجود یک رابطه تعادلی بلندمدت بین حساب جاری، رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی است؛ به طوری که رابطه مبادله و تولید ناخالص ملی بر حساب جاری تأثیر مثبت و معنی-داری دارند. به این ترتیب اثر HLM در اقتصاد ایران در دوره مورد بررسی تأیید می شود.

کلمات کلیدی