هدف: مسکن روستایی نیز در سالهای اخیر از تغییرات و دگرگونی‌های وسیعی برخوردار بوده است و در این مقاله تلاش شد تا تأثیر تغییرات اجتماعی در زندگی روستاییان بر الگوی مسکن روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش: روش تحقیق در این مطالعه، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و همبستگی است که بخش عمده‌ای از داده‌های آن بر اساس مطالعات میدانی و با روش نمونه‌گیری (کوکران) از سطح 232 خانوار نمونه‌ی منطقه جمع‌آوری شده است. یافته‌ها: یافته‌های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون‌های همبستگی تیپ پیرسون نشان می‌دهد که ارتباط معنی‌دار و نسبتاً قوی با ضریب 427/0 بین عوامل تغییرات اجتماعی و الگوی مسکن روستایی وجود دارد، به نحوی که شاخص‌های تغییرات اجتماعی حدود 4/35 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌نماید. رواج فرهنگ مصرف‌گرایی به تنهایی 7/42 درصد بر تغییرات در الگوی مسکن روستایی را توجیه می‌نماید و بیشترین تأثیر را در تحلیل مسیر بر روی شاخص‌های کیفیت مسکن و پلان معماری با ضرایب 45/0 و 42/0 بر جای گذاشته است. در توزیع فضایی رابطه بین تغییرات اجتماعی و الگوی مسکن در شش روستا، همبستگی مستقیم و نسبتاً کاملی وجود دارد. محدودیت‌ها: دست‌یابی به اطلاعات الگوی مسکن روستایی از چالش‌های پژوهش حاضر محسوب می‌شود. راهکارهای عملی: با توجه یافته‌ها، راهکارهایی شامل توجه به تعاملات و همبستگی اجتماعی روستاییان در ساخت مساکن جدید، تکیه بر هویت فرهنگ بومی و قومی منطقه، کاهش وابستگی به شهرها در ساخت مساکن روستایی و غیره پیشنهاد شده است. اصالت/ ارزش: پژوهش حاض از این نظر حائز اهمیت است که می ٱوان با شناسایی آثار تغییرات ناشی از نفوذ و هجوم تکنولوژی، فرهنگ و سیمای شهری بر الگوی مسکن روستایی، نسبت به کنترل این فرایند و حفظ الگوی معماری سنتی متناسب با نیازهای زندگی امروزی اقدام نمود.

کلمات کلیدی