زمینه و هدف : کاربرد مجدد فاضلابها و پساب حاصل از تصفیه آنها در کشاورزی به علت نیاز روز افزون به آب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نظیر ایران روز به روز بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. در برخی مناطق فاضلاب های صنعتی باعث توزیع آرسنیک در آب می شوند و از جمله گیاهانی که به طور عمده توسط پساب شهری و صنعتی آبیاری می گردند سبزیجات می باشند. این پژوهش با هدف بررسی پیامد آبیاری تربچه با آب آلوده به آرسنیک و روی و اندازه گیری غلظت روی در بخش خوراکی تربچه انجام شده است. روش بررسی: طراحی این آزمایشات در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار و در گلدانهای پنج کیلوگرمی مورد کشت قرار گرفت. غلظت آرسنیک در چهار سطح (0، 100، 300و 600) میکروگرم در لیتر و روی در سه سطح (0، 10 و 50) میلی گرم در لیتر به آب آبیاری اضافه شد. آبیاری گلدان ها به طور یکسان هر 3 الی 4 روز یکبار صورت گرفت. بعد از برداشت و انجام عملیات آزمایشگاهی، غلظت روی توسط دستگاه جذب اتمی مدل واریان (Varian) 20 اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس در مورد تاثیر آب آبیاری آلوده به روی و آرسنیک بر غلظت روی در ریشه و غده تربچه نشان می دهد فاکتور غلظت روی در آب آبیاری بر این دو خصوصیت به ترتیب در سطح 5% و 1% معنی دار است. نتایج حاصل از جدول مقایسه میانگین، کاهش جذب روی در غده را با افزایش آرسنیک تا 300 میکروگرم بر لیتر نشان می دهد. نتیجه گیری: تحقیق انجام شده نشان داده است که غلظت روی در غده و ریشه تربچه با غلظت روی در آب آبیاری رابطه مستقیم دارد. همچنین بین جذب روی و آرسنیک در گیاه رقابت وجود دارد. با توجه به تحقیق حاضر می-توان نتیجه گرفت برای استفاده از آبهای آلوده به آرسنیک، با افزایش روی در آب می توان از انتقال سمیت به بخش خوراکی و اندام هوایی گیاهان جلوگیری کرد.

کلمات کلیدی