منابع آب و توسعه, دوره (2), شماره (4), سال (2014-12) , صفحات (127-141)

عنوان : ( ارزیابی پتانسیل آب زیرزمینی با روش تلفیق فازی و مدل تحلیل سلسله‏ مراتبی، مطالعه موردی: شمال خاوری رشته‏ کوه‌های هزارمسجد، استان خراسان رضوی )

نویسندگان: کیوان یوسفی سنگانی , حسین محمدزاده , مرتضی اکبری ,
فایل: Full Text

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

با توجه به برداشت زیاد منابع آب از آبخوان‏ های دشت‌های اطراف رشته‏ کوه‌های هزار‏مسجد و کمبود آب جهت مصارف مختلف، بررسی منابع آب کارستی منطقه، به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تأمین آب مورد نیاز، بسیار ضروری است. هدف از این پژوهش، شناسایی و ارزیابی پتانسیل منابع آب زیرزمینی، به‏ خصوص در سازندهای کربناته، در بخش شمالی کوه‌های هزارمسجد است. بدین منظور، با توجه به اطلاعات زمین‏ شناسی، هیدروژئولوژیکی، ساختاری، فیزیوگرافی، توپوگرافی و اقلیمی و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای (IRS و ETM+)، نقشه‌های معیار لیتولوژی، فاصله از محل برخورد شکستگی، تراکم طول شکستگی، فاصله از محل شکستگی، اختلاف ارتفاع نسبت به محل چشمه‏ ها، تراکم پوشش گیاهی، شیب و بارش در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه شدند. این نقشه‌های معیار با به‏ کارگیری توابع عضویت فازی مختلف و روش تحلیل سلسله‏ مراتبی (AHP) به صورت نقشه‌هایی هم مقیاس تبدیل شدند. سپس نقشه نهایی پهنه‏ بندی پتانسیل آب زیرزمینی، با توجه به اهمیت هر معیار، با استفاده از مدل‌های هم‏پوشانی خطی وزنی و فازی گاما تهیه گردید. ارزیابی مدل‌های مختلف هم‏پوشانی، با توجه به میزان تطابق با لایه چشمه‌های منطقه و تفکیک‌پذیری ظاهری نقشه‏ های نهایی، نشان می‌دهد که روش تلفیقی فازی گاما نسبت به سایر روش‌ها برای پتانسیل‏ یابی آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه مناسب‌تر است.

کلمات کلیدی

, پتانسیل آب‌های زیرزمینی, کوه هزارمسجد, منطق فازی, تحلیل سلسله‏ مراتبی