صفه, دوره (24), شماره (65), سال (2014-9) , صفحات (5-24)

عنوان : ( بعد پنهان در معماری اسلامی ایران )

نویسندگان: جعفر طاهری , هادی ندیمی ,

بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

در مقالۀ حاضر پرده از بُعدی پنهان در معماری اسلامی ایران برداشته می‌شود، که به نظر می‌رسد اصحاب معماری در آفرینش آثار خود در سر داشته‌اند. تاکنون بررسی نقش علوم ریاضی در معماری ایران معطوف به هندسه و دست کم نسبت های عددی یا ابعاد نمادین برخی اعداد بوده است. از سویی شماری از متون کهن به رویکردی تمثیلی در نسبت اعداد با حروف و اسماء الهی اشاره دارند، که تاکنون مورد اهتمام جدی دانشوران تاریخ معماری نبوده است. از این رو تلاش نگارندگان در مقالۀ حاضر با مطالعۀ تطبیقی اعداد و حروف از طریق حساب جُمَل، یافتن کلیدهایی برای رمزگشایی دوبارۀ نقش علوم اعداد و هندسه در معماری ایران است. در این نوشتار ابعاد تمثیلی اعداد در شکل‌گیری معماری ایران، با ابتنای بر تفسیر و تأویل متون کهن حِکمی واکاوی می‌شود. بدین ترتیب پس از بازخوانی این متون و تبیین این رویکرد نزد پیشینیان، ابعاد پیوند اعداد و حروف در اسامی عناصر معماری تا لایه‌های پنهان اسماء در نظام پیمون تبیین و واکاوی خواهد شد. این بررسی نشان خواهد داد که اصحاب معماری با اخذ طریقت اهل فتوّت و تصوّف در رویکرد رمزی به ریاضیات، در پی پرده‌برداری از رمزهای عددی مرتبط با کالبد انسان، حروف، و اسماء الهی در صُور هندسی برآمدند. از این طریق زمینۀ پیوند اعداد با مفاهیم و اسماء در معماری اسلامی ایران فراهم می گردد؛ و معماری را همچون متنی قابل‌خوانش و زمزمه‌ای از ذکر مُدام می‌کند.

کلمات کلیدی

, اسماء, علم حروف و اعداد, حساب جُمَل؛ هندسه, معماری اسلامی ایران, پیمون.
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@article{paperid:1046117,
author = {طاهری, جعفر and هادی ندیمی},
title = {بعد پنهان در معماری اسلامی ایران},
journal = {صفه},
year = {2014},
volume = {24},
number = {65},
month = {September},
issn = {1683-870x},
pages = {5--24},
numpages = {19},
keywords = {اسماء، علم حروف و اعداد، حساب جُمَل؛ هندسه، معماری اسلامی ایران، پیمون.},
}

[Download]

%0 Journal Article
%T بعد پنهان در معماری اسلامی ایران
%A طاهری, جعفر
%A هادی ندیمی
%J صفه
%@ 1683-870x
%D 2014

[Download]