خشک کردن یکی از قدیمی ترین روش های نگهداری محصولات کشاورزی است که بازار محصولات زراعی را وسیع تر کرده است. با استفاده از این روش می‌توان محصولات را با هزینه کمتر انبار و در تمام طول سال به بازارهای مصرف منتقل نمود. یکی از سبزی‌های مهم و مغذی که می‌توان با خشک کردن، خارج از فصل نیز استفاده نمود محصول شلغم‌ است. در این تحقیق علاوه بر خشک کردن شلغم، مقایسه دو دستگاه خشک کن هوای داغ و خشک کن تحت خلأ نیز انجام شد. اثر فاکتورهای مستقل دما و خلأ بر فاکتورهای وابسته نظیر چروکیدگی، آبگیری مجدد و انرژی الکتریکی مصرفی در محصول نهایی خشک شده بررسی شدند. طرح کاملا تصادفی برای خشک کن هوای داغ و آزمایش فاکتوریل کامل در قالب طرح کاملا تصادفی برای خشک کن تحت خلأ استفاده شد. نتایج نشان داد فاکتورهای دما و خلأ بر چروکیدگی، آبگیری مجدد و مصرف انرژی الکتریکی تأثیر دارند. پارامتر چروکیدگی بیشتر به رطوبت نهایی محصول و پارامتر انرژی مصرفی دستگاه‌ها نیز به زمان وابسته است. در این تحقیق، بهترین کیفیت محصول خشک شده شلغم در دستگاه خشک کن هوای داغ با در نظر گرفتن رطوبت نهایی 1±14 درصد، چروکیدگی 98/39 درصد، آبگیری مجدد 45/4 و انرژی الکتریکی مصرفی 36/32 کیلو وات بر کیلوگرم ماده خشک در دمای 60 درجه سانتی گراد بدست آمد و برای دستگاه خشک کن تحت خلأ، چروکیدگی 12/38 درصد، آبگیری مجدد 87/4 و انرژی الکتریکی مصرفی 58/30 کیلو وات بر کیلوگرم ماده خشک در شرایط با خلأ 10 کیلو پاسکال، در دمای 60 درجه سانتی‌گراد بدست آمد. مقایسه نتایج نشان داد خشک کن خلائی با خشک کردن شلغم با کیفیت بالاتر و مصرف انرژی الکتریکی کمتر مناسب تر از خشک کن هوای داغ است.

کلمات کلیدی