امروزه شناخت منابع تامین کننده عناصر غذایی گیاهان زراعی در سیستم کشاورزی پایدار که سازگار با ‌محیط زیست باشند، خصوصاً در سیستم های کشت گیاهان دارویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این راستا آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو تیمار کودی و سه تکرار در سال زراعی 1392-1391 در دانشگاه فردوسی مشهد بر روی گیاه دارویی سیاهدانه Nigella sativa انجام شد. تیمار‌ ها شامل نانوکود فارمکس (در دو سطح صفر و یک میلی گرم در لیتر) و اسید هیومیک (در4 سطح صفر ،1، 3، 6 میلی گرم در لیتر) که بصورت جداگانه و ترکیبی سه مرتبه در مرحله 8 برگی گیاه تا بعد از گلدهی هر دو هفته یکبار محلول پاشی شد. نتایج نشان داد که محلول پاشی با اسید هیومیک با غلظت 6 میلی گرم در لیتر بر ارتفاع، شاخص سطح برگ، وزن خشک، تعداد شاخه فرعی، تعدادکپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن دانه در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، میزان و عملکرد اسانس تاثیر معنی داری داشت. کاربرد نانوکود فارمکس باعث افزایش رشد رویشی ، عملکرد، اجزا عملکرد، میزان و عملکرد اسانس سیاهدانه شد. تیمار های ترکیبی در سطوح مختلف تاثیر معنی داری بر روی وزن خشک بوته، وزن دانه در بوته و عملکرد بیولوژیکی، میزان و عملکرد اسانس داشتند و بر روی سایر صفات تاثیر معنی داری نداشتند. طبق نتایج این آزمایش کاربرد نانوکود فارمکس وتیمار 6 میلی گرم در لیتر اسید هیومیک در افزایش عملکرد و میزان مواد موثره سیاهدانه نسبت به سایر تیمار ها موثرتر بود.

کلمات کلیدی