زمینه و هدف: استخوان بافت سختی است که محتوای آن مرتب در حال تغییر و تحول میباشد. رشد طولی اسـتخوان به واسطه ی پلاک رشد صورت میگیرد که ساختاری غضروفی در انتهای استخوانهای دراز بدن میباشد. هنگـام بلـوغ جنسی، ضمن بسته شدن (استخوانی شدن) پلاک رشد، رشد طولی اسـتخوان متوقـف مـیگـردد. دیـازینون از سـموم ارگانوفسفره است که ضمن ایجاد استرس اکسیداتیو میتواند به سلولها و بافتهای بدن آسیب برسـاند. هـدف ایـن مطالعه بررسی اثر سم دیازینون بر تغییرات پهنای پلاک رشد (شامل ناحیه سلولهای در حال تکثیر و ناحیه سلولهای هایپرتروفه) در موش صحرایی نابالغ بود. روش بررسی: این مطالعهی تجربی در اردیبهشت سال 1392 در دانشگاه فردوسی مـشهد و بـر روی 12 سـر مـوش صحرایی نر نابالغ از نژاد ویستار که بهطور تصادفی در دو گروه کنترل و دیازینون قرار گرفتند، انجام شد. تیمارهـا بـه صورت گاواژ دهانی و طی 28 روز انجام شد. در روز 28، حیوانات کشته و استخوان ران پای چپ برای بررسیهـای هیستومورفومتریک پهنای پلاک رشد اپیفیز ران جدا شدند. بررسیهـا توسـط ,ImageJ, ver. 1.40g (Wayne Rasband (NIH, USA و معنادار بودن نتایج توسط آنالیز واریانس ANOVA به همراه Tukey's test انجام شد. یافته ها: پهنای پلاک رشد در گروه دیازینون نسبت به گروه کنترل کاهش معنادار (P=0/0126) داشت که بـه صـورت کاهش پهنای ناحیه در حال تکثیر (P<0/001) و افزایش پهنای ناحیه هیپرتروفی شده (P=0/016) مشاهده شد. نتیجهگیری: دیازینون منجر به کاهش پهنای پلاک رشد اپیفیز ران موشهای صحرایی نابالغ میشود و میتواند عـاملی باشد بر اختلال در روند رشد طولی استخوان و بسته شدن پیش از موعد پلاک رشد.

کلمات کلیدی