قارچ­های خاکزی در چرخه عناصر غذایی اهمیت زیادی دارند. بسیاری از آن­ها در تبدیل مواد آلی به فرم معدنی با تولید آنزیم­های مختلف نقش مهمی دارند. از آنجائی که بخش عمده فسفر خاک در خاک­های آلی به فرم آلی می­باشد نقش قارچ­ها در معدنی کردن این ترکیبات بسیار با اهمیت است. به منظور مطالعه تأثیر بستره­های اسید فیتیک و گلیسروفسفات سدیم بر فعالیت آنزیم­های فسفاتاز اسیدی و قلیایی جدایه­های قارچی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بصورت فاکتوریل و در سه تکرار انجام شد. نخستین فاکتور آزمایش شامل 7 جدایه قارچی (4 جدایه قارچspp. Aspergillus (A7، A10، A15، A19) و 3 جدایه از قارچ‌های (Trichoderma harzianum (Th)، Rhizoctonia solani (R) و Penicillium spp. (P)) به همراه تیمار شاهد (فاقد قارچ) و دومین فاکتور، ترکیبات آلی فسفردار (اسید فیتیک و گلیسرو فسفات سدیم) بودند. فعالیت فسفاتازهای اسیدی و قلیایی خارج سلولی ترشح شده توسط جدایه­های فوق که در محیط کشتPDB در دمای 28 درجه سانتیگراد رشد داده شده بودند طی دو زمان 7 و 14 روز اندازه­گیری شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که کلیه جدایه­های قارچی در میزان فعالیت فسفاتاز اسیدی و قلیایی در سطح 5 درصد اختلاف معنی­داری داشتند و از میان جدایه­ها، بیشترین فعالیت فسفاتاز قلیایی و اسیدی مربوط به قارچ Trichoderma harzianum بود. در این آزمایش جدایه A15 در بین جدایه­های آسپرژیلوس بیشترین فعالیت آنزیمی را نشان داد. بررسی­ها حاکی از این بود که فعالیت فسفاتاز اسیدی در کلیه جدایه­ها از فسفاتاز قلیایی بیشتر می­باشد و نوع فسفر آلی بر فعالیت فسفاتاز در بین کلیه جدایه­های مورد مطالعه تأثیر معنی ­داری داشته است. فعالیت فسفاتاز اسیدی و قلیایی در محیط کشت گلیسرو فسفات سدیم بیشتر ازمحیط کشت اسید فیتیک بود.

کلمات کلیدی