یکى از مهم‏ترین ضرورت‏هاى زندگی اجتماعى انسان؛ که هیچ گریزی از آن نیست؛ حکومت است که فیلسوفان مسلمان و شیعه نیز به آن نهایت توجه را داشته‌اند، ازآنجایی که حکومت بدون حاکم معنی و مفهوم ندارد شناخت حاکم و ویژگی‌های وی نیز همین اهمیت رادارابوده است، متفکرین شیعه در رابطه با نحوه اداره جامعه مسلمانان در دوره غیبت نظرات مختلفی دارند که از مهم‌ترین آنها؛ که بسیاری از فیلسوفان و متکلمان و فقها و سایر اندیشمندان به آن پرداخته‌اند؛ نظریۀ ولایت‌فقیه است؛ که در دوران معاصر احیاکننده نظری آن ودرطول تاریخ یگانه برپاکننده عملی آن؛ از شاگردان مشی فلسفی حکمت متعالیه؛ امام خمینی (رض) است. هرچند با فهم دقیق و درست مبانی فلسفی‌ ملاصدرا می توانیم حتی مسائلی را که ایشان به آنها نپرداخته است پاسخِ متناسب با این مشرب بدهیم، لیکن علاوه بر آن در این مقاله سعی شده است اثبات شود که آرای وی درزمینه حاکم اسلامی علاوه بر مبانی قابل‌قبول نقلی، از پایه‌هایی عقلانی و فلسفی نیز برخوردار است؛ و با عالی‌ترین نظریه‌های حکومتی در شیعه، کاملاً هماهنگی و همخوانی دارد که این امر توجه کافی وی را به سیاست و حکومت نشان می‌دهد این امر در جستار حاضر از رهگذر مقایسه و تطبیق خصوصیات، وظایف، حدود اختیارات ... حاکم مدینه فاضله صدرالمتألهین در مقایسه باولیّ فقیه امام خمینی (رض) صورت گرفته است که رابطه‌ای «این‌همانی» دارند.

کلمات کلیدی