ضرورت انجام پژوهشی جامع درباره‏ی واژه‏سازی در زبان عربی، زمانی در برابر پدیدآور متن نمودار گردید که مطالعات و بررسی‏ها، بیانگر استمرار اختلاف‏نظر اندیشمندان و صاحب‏نظران زبانشناس معاصر عرب درباره‏ی فرآیند واژه‏سازی به معنای به‏کارگیری روش تولید، ایجاد و آفرینش برابرنهاده‏ای جدید از ریشه‏ای عربیّ و بر بنیاد اصول واژه‏سازی عربی برای مدلول و مفهومی جدید در زبان مبدأ یا برای اصطلاح بیگانه و غیربومی زبان مقصد بود. هدفی که نگارنده از گذر پدید آوردن پژوهش پیش رو درپی تحقق آن بوده است عبارت است از خوانش و تبیین الگوهای جامع واژه‏سازی در زبان عربی معاصر که شیوه‏های کاربردی و مطلوب گویشوران و زبان‏پژوهان عرب را دربربگیرد و تقسیم‏بندی و زیرشاخه‏گذاری آن‏ها را به درستی تبیین نماید. در راستای تحقق هدف یاد شده،‌ جستار حاضر بر بنیاد تحلیل سبکی واژه‏سازی و نمونه‏محوری الگوهای مورد نظر ساماندهی شده است؛ برآیند فرجامین این پژوهش، نشانگر آن است که کاربردی‏ترین الگوهای واژه‏سازی زبان عربی در دوران معاصر در درجه‏ی نخست، اشتقاق با هفت قالب اشتقاقِ صرفی، اشتقاقِ کبیر، اشتقاق اکبر، اشتقاق کبّار، اشتقاقِ ابدالی، اشتقاقِ تقلیبی و اشتقاقِ نحتی و در درجه‏ی دوم، ترکیب با سه قالب ترکیب وصفی،‌ترکیب اضافی و گروهِ نحویِ حرف اضافه‏دار می‏باشد.

کلمات کلیدی