عنوان : ( تأثیر اکوتیپ و تاریخ کاشت بر تحمل به تنش یخ زدگی در گیاه دارویی سیر (Allium sativum L.) تحت شرایط کنترل شده )
نویسندگان: صفیه پذیره , احمد نظامی , محمد کافی , مرتضی گلدانی ,
Full Textچکیده
دمای پایین ازجمله عوامل محیطی است که تأثیر زیادی بر رشد و بقای گیاه سیر دارد. به منظور ارزیابی واکنش اکوتیپ های سیر به تنش یخ زدگی با استفاده از شاخص نشت الکترولیتها، آزمایشی در سال 1391 در دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو تاریخ کاشت ( 28 شهریور و 30 مهر) و چهار اکوتیپ سیر (بجنورد، تربت حیدریه، خواف و نیشابور) بودند. گیاهان پس از رشد و خوسرمایی در شرایط طبیعی، در 18 - و 21 - درجه سانتیگراد) در شرایط کنترل شده قرار ،-15 ،-12 ،-9 ،-6 ،- معرض هشت دمای یخ زدگی (دمای صفر (شاهد)، 3 گرفتند. پس از اعمال تنش یخ زدگی درصد نشت الکترولیتها و سپس دمای کشنده 50 درصد نمونه ها بر اساس درصد نشت الکترولیت ها تعیین شد. درصد بقای آنها نیز پس از اعمال تنش یخ زدگی و 21 روز رشد در گلخانه ارزیابی شد. با کاهش دمای افزایش یافت. درصد نشت الکترولیتها در تاریخ کاشت (p≤ یخزدگی، نشت الکترولیتها از سلولهای برگ به طور معنی داری ( 0.05 دوم در مقایسه با تاریخ کاشت اول، تقریباً هفت درصد کمتر بود و دمای کشنده 50 درصد نمونه ها بر اساس درصد نشت الکترولیتها نیز در تاریخ کاشت دوم حدود یک درجه سانتیگراد کمتر از تاریخ کاشت اول بود. تمامی اکوتیپ های سیر در تاریخ کاشت مهرماه درصد نشت الکترولیت های کمتری نسبت به تاریخ کاشت شهریورماه داشتند، اما درصد کاهش در صفت مذکور برای اکوتی پ های خواف و نیشابور نسبت به اکوتیپ های بجنورد و تربت حیدریه بیشتر بود. اثر متقابل دمای یخ زدگی و تاریخ کاشت بر درصد نشت شد، به طوریکه صفت مذکور در تاریخ کاشت اول در دمای 21 - درجه سانتیگراد 17 درصد بیشتر از (p≤ الکترولیتها معنی دار ( 0.05 بود. درصد نشت (p≤ تاریخ کاشت دوم بود. اثر متقابل اکوتیپ و دمای یخ زدگی بر درصد نشت الکترولی ت ها معن ی دار ( 0.05 - الکترولیتها در اکوتیپ های بجنورد و تربت حیدریه تا دمای 15 - درجه سانتیگراد تقریباً ثابت بود، اما اکوتیپ بجنورد در دمای 21 درجه سانتیگراد نسبت به تیمار شاهد بیشترین درصد نشت الکترولیتها را نسبت به سایر اکوتیپ ها دارا بود. در این آزمایش بین درصد نشت الکترولیتها و درصد بقاء وجود داشت. این موضوع نشان دهنده کارایی و (r= -0/ همبستگی منفی و معنی داری (* 70 امکان جایگزینی هر یک از شاخص های مذکور در ارزیابی تحمل به تنش یخ زدگی سیر است، اما با توجه به سریعتر بودن روش نشت الکترولیتها نسبت به ارزیابی بقاء، استفاده از آن مفید می باشد. تداوم این مطالعات برای شناسایی اکوتیپ های متحمل به سرمای سیر و واکنش خصوصیات رشدی و عملکرد آنها به تنش سرما در شرایط کنترل شده و مزرعه ضروری به نظر می رسد.
کلمات کلیدی
, تنش سرما, خوسرمایی, دمای 50 درصد کشندگی, درصد بقاء, نشت الکترولیتها.
@article{paperid:1062560,
author = {پذیره, صفیه and نظامی, احمد and کافی, محمد and گلدانی, مرتضی},
title = {تأثیر اکوتیپ و تاریخ کاشت بر تحمل به تنش یخ زدگی در گیاه دارویی سیر (Allium sativum L.) تحت شرایط کنترل شده},
journal = {تنش های محیطی در علوم زراعی},
year = {2017},
volume = {10},
number = {1},
month = {May},
issn = {2228-7604},
pages = {151--162},
numpages = {11},
keywords = {تنش سرما، خوسرمایی، دمای 50 درصد کشندگی، درصد بقاء، نشت الکترولیتها.},
}
%0 Journal Article
%T تأثیر اکوتیپ و تاریخ کاشت بر تحمل به تنش یخ زدگی در گیاه دارویی سیر (Allium sativum L.) تحت شرایط کنترل شده
%A پذیره, صفیه
%A نظامی, احمد
%A کافی, محمد
%A گلدانی, مرتضی
%J تنش های محیطی در علوم زراعی
%@ 2228-7604
%D 2017
