اندازه بنه مادری، مدیریت تغذیه­ ای و نوع بنه از مهم‌ترین عوامل در تعیین عملکرد و کیفیت زعفران ((Crocus sativus L. به شمار می­ روند. به‌منظور بررسی نقش وزن بنه مادری و محلول­پاشی برگی بر عملکرد گل و بنه دو توده زعفران ایرانی و اسپانیایی آزمایشی طی دو سال زراعی (94-1393، 93-1392) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. آزمایش به­ صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل نوع بنه در دو سطح (ایرانی و اسپانیایی)، وزن بنه مادری در سه سطح (8 - 1، 15- 1/8 و 23- 1/15 گرم) و محلول ­پاشی برگی در دو سطح (صفر و 7 درصد کود ­کامل شامل فسفیت پتاسیم و بیومین) بود. بر اساس نتایج آزمایش، با افزایش وزن بنه مادری، تعداد گل در هر مترمربع، وزن گل­ تر و عملکرد کلاله خشک زعفران به‌طور معنی­ داری افزایش یافت. علاوه بر این، استفاده از بنه مادری بزرگ‌تر به‌طور معنی­ داری منجر به افزایش تعداد بنه دختری و عملکرد کل بنه ­های دختری شد. اثر محلول پاشی برگی نیز بر تعداد گل در واحد سطح و عملکرد کلاله خشک زعفران معنی­دار بود، ولی بر تعداد کل بنه دختری در واحد سطح تأثیر معنی­ داری نداشت. اثر نوع بنه بر تعداد گل در واحد سطح، وزن­تر گل، وزن خشک (کلاله + خامه) و وزن خشک بنه معنی­ دار بود؛ بنابراین، بیشترین تعداد گل (6/48 در مترمربع)، وزن­تر گل (3/24 گرم در مترمربع) و وزن خشک کلاله + خامه (25/0 گرم در مترمربع) مربوط به اندازه بنه مادری 1/15 تا 23 گرم و کمترین مقدار مربوط به اندازه بنه کمتر از 8 گرم بود. همچنین بیشترین تعداد گل (7/43 در متر­مربع)، وزن‌تر گل (8/21 گرم در متر مربع) و وزن خشک گل (23/0 گرم در مترمربع) طی دو سال آزمایش مربوط به بنه­ های ایرانی بود. بر اساس نتایج، استفاده از بنه­ های مادری ایرانی با وزن مناسب جهت کاشت (بیش از 15 گرم) همراه با محلول­ پاشی برگی می­ تواند در افزایش عملکرد گل و بنه زعفران مفید باشد.

کلمات کلیدی