جهت ارزیابی مدل دینامیکی متابولیسم نیتروژن در گاوهای شیرده ارائه شده توسط کبریب و همکـاران )2002( از دو پایـان نامـه کارشناسـی ارشـد تحت عناوین " تأثیر مقادیر مختلف NFC بر عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین و بیان مدل ریاضی آن بر توازن نیتروژن " و " اثر زمان برداشت یونجـه اوایل غنچه دهی با نسبتهای مختلف علوفه به کنسانتره بر ترکیب شـیمیایی، خصوصـیات تخمیـری و عملکـرد گاوهـای شـیری هلشـتاین در اوایـل شیردهی" استفاده شد. هر آزمایش شامل تعداد 8 رأس گاو شیری هلشتاین با چند شکم زایش شامل میانگین روزهای شـیردهی بـه ترتیـب 28±107 و 59±11 و میانگین وزن به ترتیب 68±644 و 58±616 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین 4×4 تکرار شده با دورههای آزمایش 21 روزه بود. تیمارهـا در آزمایش اول شامل 33، 36، 39 و 42 درصد NFC در ماده خشک جیره و در آزمایش دوم شامل یونجه برداشت شده در بعد از ظهر با دو سـطح 60 و 50 درصد کنسانتره و یونجه برداشته شده در صبح با دو سطح 60 و 50 درصد کنسانتره در ماده خشک جیره بـود. همسـو بـا نتـایج کبریـب و همکـاران بـا افزایش میزان مصرف نیتروژن، نیتروژن دفع شده از مدفوع و همچنین ادرار به طور خطی افزایش یافت. همچون نتایج کبریب و همکـاران و کاسـتیلو و همکاران، برای نیتروژن دفع شده از ادرار پیش بینیها در مقایسه با مدلهای ارائـه شـده توسـط دوو و همکـاران )1996( و کـوهن و همکـاران )1997( تطابق بهتری با مشاهدات داشتند. در نیتروژن وارد شده در شیر و دفع شده از ادرار مشابه نتایج کبریب و همکاران پیشبینیهای مدل در این آزمایش نیز بیشتر از مشاهدات بود. کمترین میانگین درصد خطا و اختلاف RMSPE با سطح مطلوب آن به ترتیب در نیتروژن دفع شده از مجمـوع ادرار و مـدفوع، نیتروژن مترشحه در شیر، نیتروژن دفع شده از ادرار و در نهایت نیتروژن دفع شده از مدفوع مشاهده شد. نتایج حاصل از پیشبینیهای مـدل ارائـه شـده توسط کبریب و همکاران در این آزمایش بهترین تخمین را در مجموع نیتروژن دفع شده از ادرار و مدفوع و کمترین دقت را در تخمین نیتروژن دفع شده از مدفوع دارد. ارزیابی مدل نشان داد اگر چه رابطه دو خطی )bi-Linear( در ارزیابیهای کبریب و همکاران در این آزمایش مشاهده نشد اما نتـایج بـه دست آمده شباهت زیادی با نتایج کبریب و همکاران داشت

کلمات کلیدی