رطوبت خاک یکی از مهمترین متغیرهای چرخه هیدرولوژیکی است که نقش کلیدی در پیش¬بینی¬های هواشناسی، مدل¬سازی هیدرولوژیکی، مطالعات تغییراقلیم و مدیریت منابع آب دارد. در سال¬های اخیر برآورد¬های جهانی رطوبت خاک از طریق سنجنده¬های مایکروویو ماهواره¬ای میسر شده و داده¬های آنها در دسترس قرار گرفته¬اند. اسموس نخستین ماموریت ماهواره¬ای آژانس¬ فضایی اروپا برای پایش جهانی رطوبت خاک است که در سال 2009 آغاز و هم ¬اکنون نیز درحال بهره¬برداری می¬باشد. این ماهواره حامل اولین رادیومتر مایکروویو دوبعدی باند-L است که رطوبت سطحی خاک را درفرکانس4/1 گیگاهرتز بازیابی می¬نماید. هدف تحقیق حاضر اعتبارسنجی بازیابی¬های رطوبت خاک ماهواره اسموس در پنج محدوده مطالعاتی غرب و جنوب¬غربی کشور است. اعتبارسنجی داده¬های اسموس با استفاده از داده¬های رطوبت خاک اندازه¬گیری شده در پنج ایستگاه¬ها هواشناسی انجام گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین برآوردهای رطوبت خاک اسموس و اندازه¬گیری¬های¬ زمینی در ایستگاه¬ها همبستگی خوبی (88/0تا75/0R=) وجود دارد. ارزیابی خطای اعتبارسنجی¬ها¬¬¬¬ مشخص¬ نمود که بازیابی¬های اسموس در ایستگاه¬های اهواز، سرارود و سرابله به ترتیب با مقادیرm3m−304/0، 011/0،048/0=MBE مقداری ¬کم¬برآوردی و در ایستگاه¬های داراب و اکباتان با m3m−301/0-، 031/0-=MBE مقداری بیش¬برآوردی دارند. تحلیل شاخصRMSD نیز بیانگر آن بود که داده¬های ماهواره در مقایسه با داده¬های رطوبت خاک ایستگاه¬ها از دقت مناسبی (m3m−3062/0تا 02/0=RMSD) برخوردارند. در ایستگاه اهواز بازیابی¬های اسموس با بالاترین ضریب همبستگی (88/0R=) وm3m−348/0RMSD=، نزدیک¬ترین دقت را به دقت هدف ماموریت اسموس (m3m−304/0RMSD =) دارند. در مجموع داده¬های ماهواره اسموس با دقت و کیفیت مطلوبی که در منطقه مطالعاتی دارند می¬توانند ابزار مناسبی برای تهیه نقشه¬های رطوبت خاک باشند.

کلمات کلیدی