در این تحقیق عملکرد پتانسیل و خلاء عملکرد گندم آبی و چغندر قند در استان خراسان رضوی طی دوره ای 10 ساله (1393-1384) مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور بر اساس داده های دراز مدت هواشناسی 17 شهرستان و با استفاده از آنالیز خوشه ای 3 ناحیه اقلیمی کشاورزی در استان خراسان زضوی از یکدیگر تفکیک شدند. پیش بینی عملکرد پتانسیل با استفاده از مدل شبیه سازی LINTUL1 انجام شد و پیش از استفاده از آن بر مبنای داده های عملکرد در معرض تعیین اعتبار متقابل قرار گرفت. بر اساس نتایج شبیه سازی، عملکرد پتانسیل (YP) گندم آبی در نواحی اقلیمی کشاورزی 1 (نیمه خشک و معتدل)، 2 (خشک و گرم) و 3 (نیمه خشک و گرم) به ترتیب 7248، 6478، و 7852 و درکل استان kg ha-1 6936 برآورد شد. در حدود 74 درصد از تغییرات سالانه YP گندم آبی ناشی از تغییر در طول دوره پر شدن دانه به دلیل افزایش درجه حرارت می باشد. خلاء عملکرد گندم آبی در هر سه ناحیه در طی 5 سال ابتدای دوره بطور نسبی افزایش یافته و به حدود t ha-1 4 رسید ولی از سال 1390 خلاء عملکرد در حال کاهش بوده بطوریکه میزان خلاء قابل مهار آن در سال 93 بین 50/0-48/0 عملکرد پتانسیل بوده است. میانگین عملکرد پتانسیل گندم دیم در نواحی اقلیمی بین kg ha-1 2800-2000 برآورد شد و بر این اساس میانگین خلاء نسبی استان در محدوده 8/0-75/0 بدست آمد. میانگین 10 ساله عملکرد پتانسیل چغندر قند در نواحی اقلیمی استان خراسان رضوی بین t ha-1 88-78 پیش بینی شد.

کلمات کلیدی