جداسازی کلاله از بقیه اجزائ گل یکی از مهم ترین چالش‌ها در فرآیند تولید زعفران تجاری می‌باشد. جداسازی ماشینی کلاله از یک توده گل زعفران شامل: الف) تک سازی گل‌ها ب) ردیف‌کردن گل‌ها ج) برش دم (قسمت اضافی) گل‌ها و د) جداکردن گل‌برگ و پرچم می‌باشد. در واقع بدون تک سازی و جدا کردن تک تک گلها از هم جداسازی کلاله نمی تواند انجام شود. به دلیل اهمیت این مرحله از جداسازی گل زعفران تصمیم بر آن شد تا در این تحقیق یک دستگاه دست ساز آزمایشی برای تک‌سازی و ردیف کردن گل زعفران ساخته شود، به طوری که قابلیت کار و نصب با دستگاه‌های برش و جداسازی کلاله از گل و تبدیل به مقیاس صنعتی را نیز داشته باشد. برای این منظور از یک استوانه بردارنده برای تک‌سازی گل‌ها و از سطح شیب‌دار و نوار نقاله برای ردیف کردن گل‌های زعفران استفاده شد. دستگاه ساخته شده از نقطه نظر بازده تک سازی و تلفات مورد ارزیابی قرار گرفت. به این‌ منظور از سه نوع گل زعفران (غنچه، باز کوتاه و بلند)، سه سرعت دورانی استوانه بردارنده (6، 12 و 5/21 دور بر دقیقه)، سه میزان مکش (30، 70 و 100 میلی‌متر جیوه) و چهار قطر داخلی سوراخ انگشتی‌های مکشی (2، 3، 4 و 5 میلی‌متر) با سه تکرار مورد استفاده گردید. نتایج بررسی‌های صورت گرفته بر روی دستگاه ساخته شده نشان داد که به طور کلی بیش‌ترین بازده تک‌سازی برای گل‌های زعفران باز کوتاه برابر 75 درصد، در قطر سوراخ داخلی انگشتی‌های مکشی 5 میلی‌متر و میزان مکش 100 میلی‌متر جیوه در سرعت دورانی 6 دور بر دقیقه بدست آمد. برای ارزیابی عملکرد ردیف‌کردن گل زعفران، تعداد 100 عدد گل زعفران با طول 5 سانتی متر انتخاب شدند و در 5 تکرار آزمایش گردید که میانگین ردیف سازی با جهت صحیح گلها برابر 84 بدست آمد.

کلمات کلیدی