یکی از مسائل مهم در زمینه تنش­های محیطی شناسایی ارقام برتر و اصلاح آنها می­باشد. به همین منظور در این مطالعه، شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ، نشت الکترولیت و عملکرد دانه ارقام مختلف ذرت در واکنش به تنش سرمازدگی و خشکی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت­های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی-93-1392 در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. در این آزمایش عامل اصلی تنش سرما در دو سطح (عدم تنش سرمازدگی و تنش سرمازدگی)، عامل فرعی شامل سه سطح تنش خشکی (آبیاری معادل 100 درصد، آبیاری معادل 75 درصد و آبیاری معادل 50 درصد نیاز آبی گیاه) و عامل فرعی فرعی سه رقم هیبرید ذرت (سینگل کراس 704، سینگل کراس 400 و سینگل کراس 260) در نظر گرفته شد. نتایج حاصل نشان داد در شرایط تنش میزان کلروفیل تحت تأثیر قرار گرفت و تنش خشکی محتوای نسبی آب برگ و پایداری غشاء سیتوپلاسمی را کاهش داد. بیشترین محتوای نسبی آب برگ و پایداری غشاء سیتوپلاسمی مربوط به هیبریدهای سینگل کراس260 و 400 بود. اثر متقابل تیمارها نشان داد اثرات تیمارهای سرمازدگی و آبیاری مطلوب در هیبرید سینگل کراس 704 دارای کلروفیل بالاتری بود. شاخص کلروفیل، محتوای نسبی آب و نشت الکترولیت در آخر فصل نسبت به زمان ظهور گل آذین نر کاهش یافت. با توجه به برهمکنش توأم سرمازدگی، خشکی و ارقام هیبرید، سینگل کراس 400 در این شرایط عملکرد دانه بالاتری از خود نسبت به دو هیبرید دیگر از خود نشان داد. که نشان دهنده تحمل بهتر این رقم نسبت به تنش­های محیطی می­باشد.

کلمات کلیدی