عنوان : ( عوامل مؤثر بر کارآیی مصرف آب در کنجد (Sesamum Indium L.)، ذرت (Zea Mays L.) و لوبیا (Phaseolous vulgare L.) در پاسخ به کاربرد اسید سالیسیلیک تحت شرایط کم آبیاری )
نویسندگان: محسن جهان , محمد بهزاد امیری ,
Full Textچکیده
تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، یکی از تکنیکهای آماری چندمتغیره است که مجموعه متغیرهای اصلی را به مجموعه کوچکتری تبدیل می‌کند، به‌طوری‌که این مجموعه کوچک، علت بخش زیادی از واریانس موجود در داده‌ها است. بهمنظور تعیین مؤلفه‌های اصلی در کارآیی مصرف آب کنجد (Sesamum indicum L.)، ذرت (Zea mays L.) و لوبیا (Phaseolous vulgaris L.)، و بررسی اثر مقادیر مختلف آبیاری و محلولپاشی اسید سالیسیلیک بر برخی ویژگی‌های رشدی این سه گونه گیاهی، آزمایشی در سال زراعی 94- 1393 در دانشگاه فردوسی مشهد بهصورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح پایهی بلوکهای کامل تصادفی به تفکیک برای سه گیاه کنجد، ذرت و لوبیا با سه تکرار انجام شد. کاربرد (یک میلیمولار) و عدم کاربرد اسید سالیسیلیک در کرت‌های اصلی و سطوح آبیاری (50 و 100 درصد نیاز آبی گیاهان مورد مطالعه) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که در کنجد و ذرت، بیشترین عملکرد دانه بهترتیب در تیمارهای 50 درصد نیاز آبی و محلولپاشی اسید سالیسیلیک و 100 درصد نیاز آبی و محلولپاشی اسید سالیسیلیک بدست آمد. در لوبیا، محلولپاشی اسید سالیسیلیک در هر دو شرایط 50 و 100 درصد نیاز آبی، عملکرد دانه، عملکرد مادهی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، نیتروژن و فسفر خاک و کارآیی مصرف آب را نسبت به شاهد افزایش داد. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که در کنجد متغیرهای عملکرد دانه، وزن دانه در بوته، سرعت رشد محصول، و کارایی مصرف آب در مؤلفه دوم قرار گرفتند، بنابراین، هرگونه بهبود نسبی در صفات یاد شده، افزایش کارآیی مصرف آب را به‌دنبال خواهد داشت. در ذرت، عملکرد دانه با متغیرهای عملکرد مادهی خشک، وزن دانه در بوته، ارتفاع بوته، سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ و کارآیی مصرف آب و در لوبیا، با متغیرهای عملکرد دانه، عملکرد مادهی خشک، وزن دانه در بوته، سرعت رشد محصول، نیتروژن، فسفر و شوری خاک و کارآیی مصرف آب در یک گروه قرار گرفتند. به‌طور‌کلی، قرار گرفتن کارآیی مصرف آب در کنار متغیرهای شکل دهنده‌ی عملکرد در یک مؤلفه برای هر سه گیاه (در کنجد مؤلفه دوم و در ذرت و لوبیا، مؤلفه اول)، حاکی از آن است که هر گونه تغییر در متغیرهای نامبرده، تغییر مستقیم در کارآیی مصرف آب را به‌دنبال خواهد داشت. این موضوع می‌تواند زمینه‌ساز اعمال مدیریت‌های زراعی مربوط در جهت دستیابی به عملکرد مطلوب در کنار افزایش کارآیی مصرف آب، در شرایط نیمه‌خشک مشهد و نواحی مشابه باشد.
کلمات کلیدی
, ویژه‌مقدار, آمار چندمتغیره, آنالیز رشد, محلولپاشی, نیاز آبی.
@article{paperid:1067406,
author = {جهان, محسن and محمد بهزاد امیری},
title = {عوامل مؤثر بر کارآیی مصرف آب در کنجد (Sesamum Indium L.)، ذرت (Zea Mays L.) و لوبیا (Phaseolous vulgare L.) در پاسخ به کاربرد اسید سالیسیلیک تحت شرایط کم آبیاری},
journal = {دانش کشاورزی و تولید پایدار},
year = {2018},
volume = {28},
number = {1},
month = {May},
issn = {2476-4310},
pages = {249--266},
numpages = {17},
keywords = {ویژه‌مقدار، آمار چندمتغیره، آنالیز رشد، محلولپاشی، نیاز آبی.},
}
%0 Journal Article
%T عوامل مؤثر بر کارآیی مصرف آب در کنجد (Sesamum Indium L.)، ذرت (Zea Mays L.) و لوبیا (Phaseolous vulgare L.) در پاسخ به کاربرد اسید سالیسیلیک تحت شرایط کم آبیاری
%A جهان, محسن
%A محمد بهزاد امیری
%J دانش کشاورزی و تولید پایدار
%@ 2476-4310
%D 2018
