چکیده لذا در این مطالعه میزان آسیبپذیری به تنش دمای پایین در شرایط محیطی کنتررل ،پرتقال از محصولات باغی حساس به تنش دمای پایین بوده ) رقم حساس (پرشین لایرم) و رقرم 1-6 - درجه سیلسیوس) در شش ژنوتیپ بومی شبه پرتقال (شماره 6 - و 3 ،0 ،3شده نسبت به سطوح تیمار دمای ( مقاوم (انشو) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج حاصل از تجزیره واریراند داده هرا بیانگر آن بود که تیمارهای دما، ژنوتیپ و اثر متقابل این دو در صفتهای پراکسیداسیون لیپید، پرولین، ظرفیت آنتیاکسیدانی، نشت یرونی، آبگزیردگی، و کلروفیل کل معنیدار بوده است. این در حالی است که کربوهیدرات محلول تنها تحت تأثیر عامل ساده ژنوتیپ معنری دار شرد. برر صرفات a کلروفیل درصد)، نشت یرونی 99/33 و کارتنوئید نیز هیچ یک از تیمارهای اعمال شده تأثیر معنیدار نداشت. بیشترین مقدار آبگزیدگی ( b رنگدانههای کلروفیل - درجره 6 میکروگرم درگرم وزن تر برگ) در شراهد حسراس پرشرین لایرم در دمرای 3/33 درصد) و واکنش پراکسیداسیون لیپید (با میانگین 91/63( %) نیز در شاهد متحمرل 73/36 میلیگرم در گرم وزنتر برگ) و ظرفیت آنتیاکسیدانی ( 32/01سیلسیوس ثبت گردید. در مقابل، بیشترین مقدار پرولین ( - درجه سلسیوس ثبت گردید. در بین ژنوتیپهای بومی شبه پرتقال مورد بررسی در این پژوهش تحت شرایط ترنش دمرای پرایین نیرز 3انشو در دمای واکنشهای متفاوتی مشاهد شد. بر این اساس بعد از شاهد متحمل انشو، ژنوتیپ بومی شبه پرتقال شماره یک در مقابل کاهش دما پایداری بهتر داشت. در جایگاه 6 این در حالی بود که در بین ژنوتیپهای شبه پرتقال مورد مطالعه، در اغلب صفات تخریبی اندازهگیری شده، ژنوتیپ بومی شبه پرتقال شماره آماری مشابه و یا نزدیک به شاهد حساس پرشینلایم قرار داشت .قرار گرفتن سرشاخه ژنوتیپها در معرض تنش سرما افزایش مالون دی آلدهید را بره دنبال داشت. در این شرایط به دلیل افزایش فعالیتهای اکسیداتیو تجمع ترکیبات آنتی اکسیدانی مانند سوپراکسرید دیسرموتاز، گلوتراتیون پراکسریداز و کاتالاز افزایش یافت.

کلمات کلیدی