این مقاله به بررسی مفهوم وجود رابط در نگاه ملاصدرا و سایر فیلسوفان مسلمان می پردازد. فلسفه دربردارنده مباحث فراوانى است. اما پاره اى از آنها داراى برجستگى ویژه اند. به این معنى که پاره اى از گزاره هاى فلسفى به دریچه اى مى مانند که اگر از نزدیک چشم بر آن بگذاریم مى توانیم به طور کامل نظاره گر تمامى فضاى باغ فلسفه باشیم. پیوستگى تنگاتنگ این گونه موضوعها و گزاره ها با سایر مباحث فلسفى سبب مى گردد که طرح آنها برابر طرح مباحث فراوان دیگر و در برخى موارد برابر طرح کلیه مباحث فلسفى باشد. از جمله مباحثى که در فلسفه اسلامى و بویژه در حکمت متعالیه مى توان از آن به این عنوان نام برد بحث -وجود رابط و مستقل- است. این موضوع از آن دست مسائلى است که براى طرح دقیق آن بایستى بسیارى از مقوله هاى فلسفى را به به کار گرفت. طرح کامل و مستوفى ازاین موضوع به ارائه نکته ها و پُرسمانهایى در باب علم و ادراک علم حصولى و حضورى تصور و تصدیق معقولات و مفاهیم بویژه معقولات ثانیه فلسفى وجود وماهیت مقولات اضافى و نسبى علت و معلول و… نیاز دارد و کسانى که در این زمینه تحقیق وافى انجام داده اند مى دانند که موضوع یاد شده از نقش کلیدى در حل و فصل بسیارى از دشوادیهاى و معضلات فلسفى بر خوردار است. پى نبردن به اهمیت مفاد و جایگاه آن در میان مقوله هاى فلسفى سبب گردیده که بسیارى از رمزها و سخنان و مقوله هاى پیچیدخ فلسفى در فلسفه هاى تجربه گراى غرب همچنان ناگشوده باقى بماند. .....

کلمات کلیدی