در این پژوهش، آبگیری اسمزی از برش‌های شلغم با هدف غنی‌سازی آن با ترکیبات فنولی چای ترش و سپس خشک‌کردن آن‌ها با استفاده از هوای داغ صورت گرفت. متغیرهای مستقل مرحله‌ی آبگیری اسمزی غلظت محلول ساکارز -30، 50 و 70 درصد- ، مدت‌زمان اسمز -45، 75 و 105 دقیقه- و دمای محلول اسمزی -60، 70 و80 درجه سانتی گراد - در نظر گرفته شد. متغیرهای وابسته -پاسخ- این مرحله شدت آب‌زدایی، جذب مواد جامد، کاهش وزن و میزان جذب ترکیبات فنولی بودند. نتایج نشان داد که متغیرهای مستقل اثر معنی‌دار و محسوسی بر متغیرهای وابسته دارند. شرایط بهینه مرحله‌ی آبگیری اسمزی با هدف شدت آب‌زدایی و جذب ترکیبات فنولی بیشتر و کمترین جذب مواد جامد، غلظت 35% محلول اسمزی، زمان 105 دقیقه و دمای80 درجه سانتی گراد تعیین شد. برگه‌های شلغم طبق شرایط بهینه محاسبه شده، اسمز شدند و در خشک‌کن هوای داغ در دماهای 60، 70 و80 درجه سانتی گراد تا رسیدن به وزن ثابت خشک گردیدند. نسبت‌های رطوبتی برای هر سه دما با 10 مدل رایج خشک کردن هوای داغ برازش شدند. مدل دوجمله‌ای دارای بهترین برازش با داده‌های آزمایشی بود. میزان ضریب نفوذ مؤثر برای دماهای 60، 70 و80 درجه سانتی گراد به ترتیب 9-10×83/1، 9-10×03/2 و 9-10×04/3 مترمربع بر ثانیه و میزان انرژی فعال‌سازی برای دماهای 60، 70 و80 درجه سانتی‌گراد 12/25 کیلوژول بر مول محاسبه شد.

کلمات کلیدی