معاملات با اشخاص وابسته پدیده‌ای است که افزون بر اینکه رسوایی‌های اخیر مالی را بدان نسبت می‌دهند؛ می‌تواند موجب از دست رفتن ثروت سهامداران شود و مدیران به جهت سرپوش گذاشتن بر روی این انتقال ثروت، به مدیریت سود اقدام کنند. بنابراین هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه معامله با اشخاص وابسته و مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای نیل به این هدف، افزون بر بررسی ارتباط مدیریت سود و معامله با اشخاص وابسته در کل شرکت‌ها، این رابطه برای گروه شرکت‌های دارای رفتار مدیریت سود کارا و فرصت‌طلبانه نیز آزمون شده است. به‌منظور آزمون فرضیه‌های پژوهش از اطلاعات مالیِ 164 شرکت در بازۀ زمانی 1386 تا 1394 استفاده شده و تجزیه‌وتحلیل اطلاعات با استفاده از الگوی رگرسیون چندمتغیره و داده‌های ترکیبی صورت پذیرفته است. نتایج حاکی از وجود ارتباط مثبت و معنادار بین مدیریت سود و معاملات با اشخاص وابسته است. افزون براین، رابطه منفی و معناداری میان معاملات با اشخاص وابسته و مدیریت سود فرصت‌طلبانه یافت شد که نشان از کارا بودن معاملات با اشخاص وابسته دارد. همچنین یافته‌ها، وجود رابطۀ مثبت و معنادار بین معاملات با اشخاص وابسته و مدیریت سود کارا را تأیید نمود که مؤید کارایی معاملات با اشخاص وابسته در بورس اوراق بهادار تهران است.

کلمات کلیدی