شناخت منابع دینی جهت دریافت دیدگاه صحیح دینی نیازمند دقت ویژه‌ای است. در این میان درک صحیح کلام نبوی پس از قرآن کریم اهمیت خاصی دارد. برخی از تعابیر از قول پیامبر اعظم9مطرح می‌شود، در حالی که صدور آن از ایشان در هاله‌ای از ابهام است. از جمله آن گفتارها جمله \\\"الشَّریعَةُ اَقْوَالی و الطَّریقَةُ أفعالی و الحقیقَةُ أحوَالِی\\\" است که در میان محدثین و عرفای متأخر سید حیدر آملی عارف قرن هشتم شهرت یافته است. با بررسی سند روایت و تحلیل محتوای آن به همراه سیر تاریخی حدیث در آثار عرفانی می یابیم که این کلام از تعابیر عرفا است، نه از پیامبر اسلام9. و عزیز الدین نسفی برای اولین بار این کلام را از قول پیامبر9مطرح کرده است. بعد از او سید حیدر آملی آن را به پیامبر9نسبت داده و به طور گسترده در آثارش آورده است. در حالی که اصطلاحات شریعت، طریقت و حقیقت قرنها پس از رحلت پیامبر عظیم الشأن در میان مسلمین رایج گردیده است.

کلمات کلیدی