عنوان : ( ارزیابی شدت بیابان زایی مبتنی بر تغییرات زمانی-مکانی آب زیرزمینی حاصل از توسعۀ اراضی کشاورزی در دشت درگز خراسان رضوی )
نویسندگان: آذین نصریان , مرتضی اکبری , علیرضا فریدحسینی , احسان نعمت الهی ,
Full Textچکیده
این تحقیق با هدف بررسی تغییرات کمّی و کیفی آب زیرزمینی ناشی از توسعۀ کشاورزی در شدت بیابان‌زایی دشت درگز در شمال خراسان رضوی انجام شد. برای آنالیز کمّی، از شاخص افت سطح تراز آب و برای بررسی کیفی، از شاخص‌های هدایت الکتریکی آب، نسبت جذب سدیم و کلر استفاده شد. مبنای اطلاعات آماری، داده‌های بیش از 124 حلقه چاه پیزومتر بود که برای مدت زمانی 20ساله از 1375 تا 1395 و در چهار دورۀ 5 ساله، به روش زمین‌آمار کریجیگ در محیط نرم‌افزاری GIS پهنه‌بندی و طبق مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابان‌زایی -IMDPA- طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد میزان افت سطح آب در بخش‌های غربی و شمال غربی منطقه، بیشترین مقدار بوده که علت آن حفر چاه‌های عمیق غیرمجاز و برداشت بیش از حد آب است. از بُعد تغییرات کیفی هدایت الکتریکی، بخش‌های شرقی در کلاس شدید و گاه خیلی شدید بیابان‌زایی قرار دارد؛ به‌طوری که در مدت 20 سال گذشته، از 14 به 23درصد رسیده و این نشان‌دهندۀ وضعیت هشدار در مقدار شوری آب آبیاری و به‌تبع آن، افزایش شدت بیابان‌زایی است. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی، مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت درگز باید به‌عنوان یک اولویت مدیریتی مورد توجه قرار گیرد.
کلمات کلیدی
, آبیاری, بیابان‌زایی, درون‌یابی, شوری, مدیریت منابع آب
@article{paperid:1075863,
author = {نصریان, آذین and اکبری, مرتضی and فریدحسینی, علیرضا and احسان نعمت الهی},
title = {ارزیابی شدت بیابان زایی مبتنی بر تغییرات زمانی-مکانی آب زیرزمینی حاصل از توسعۀ اراضی کشاورزی در دشت درگز خراسان رضوی},
journal = {مهندسی اکو سیستم بیابان},
year = {2019},
volume = {7},
number = {21},
month = {March},
issn = {2538-6336},
pages = {75--90},
numpages = {15},
keywords = {آبیاری، بیابان‌زایی، درون‌یابی، شوری، مدیریت منابع آب},
}
%0 Journal Article
%T ارزیابی شدت بیابان زایی مبتنی بر تغییرات زمانی-مکانی آب زیرزمینی حاصل از توسعۀ اراضی کشاورزی در دشت درگز خراسان رضوی
%A نصریان, آذین
%A اکبری, مرتضی
%A فریدحسینی, علیرضا
%A احسان نعمت الهی
%J مهندسی اکو سیستم بیابان
%@ 2538-6336
%D 2019
