به دلیل افزایش سطوح نفوذ ناپذیر در شهر ها، حجم رواناب در زمان بارندگی به‌طور چشمگیری افزایش می ‌یابد و باعث سرریز شدن کانال‌ ها و جوی های انتقال دهنده‌ رواناب و بروز مشکلات فراوانی در سطح شهر می شود. یکی از ورودی های اصلی مدل های شبیه ساز سیلاب در حوضه های شهری، الگوی توزیع زمانی بارش است که در حیطه شبیه سازی بارش-رواناب کاربرد داشته و مشخصات هیدرولیکی جریان در مجاری انتقال دهنده اعم از روباز و سرپوشیده را تحت الشعاع قرار می دهد. روش های متعددی برای تعیین الگوی توزیع زمانی بارش ارائه شده است. در تحقیق حاضر، الگو های بارش در حوضه چهل بازه گلستان مشهد مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا، از نرم افزار‌های Arc Map و ASSA جهت مدل سازی استفاده شد. حوضه بندی صورت گرفته بر مبنای شرایط موجود و در محیط AutoCAD وArc Map انجام گردید. همچنین، پارامتر‌ های هندسی حوضه از جمله مساحت زیرحوضه ‌ها، طول کانال‌ ها، شیب و دیگر خصوصیات به کمک Arc Map محاسبه شد. برای توزیع زمانی بارندگی برای بارش طرح، از الگو های بارش یکنواخت و بلوک تناوبی استفاده شد و برای دوره های بازگشت 2 و 5 سال کفایت سیستم برای انتقال رواناب بررسی گردید. نتایج نشان داد که الگوی بارش نقش مهمی در میزان رواناب حوضه ایفا می کند. روش بلوک تناوبی برای دوره بازگشت 2 سال به میزان 33 درصد نسبت به الگوی بارش یکنواخت افزایش رواناب را نتیجه داد. همچنین، در روش بلوک تناوبی، زمان اوج هیدروگراف رواناب خروجی حوضه 29 درصد نسبت به روش بارش یکنواخت کاهش پیدا کرد و حجم رواناب خروجی 17 درصد افزایش را نشان داد. به طور کلی می توان گفت در مناطق شهری با توجه به تنوع در کاربری اراضی و حوضه بندی های متفاوت، روش بارش یکنواخت به دلیل در نظر گرفتن پارامترهای هندسی حوضه ها، نتایج بهتری در مقایسه با روش بلوک تناوبی ارائه می دهد.

کلمات کلیدی