http://dx.doi.org/10.22069/jwsc.2020.16668.3196 سابقه و هدف: افزایش روز افزون جمعیت همگام با معضل بحران جهانی منابع آب شیرین، استفاده از منابع آبی نامتعارف در بخش کشاورزی، به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده‌ی آب شیرین، به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک را ضروری می‌سازد. از آنجایی که یکی از اهداف مهم در کشاورزی پایدار با توجه به بحران منابع آبی، افزایش بهره‌وری مصرف آب می‌باشد، لذا استفاده از تکنیک‌هایی جهت رسیدن به این مهم ضروری است. با توجه به کمبود آب‌های با کیفیت، استفاده از آب‌های نامتعارف (پساب تصفیه شده شهری) بیش از پیش مورد توجه است. مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف پساب تصفیه شده شهری بر عملکرد و اجزای گیاه کینوا رقم Titicaca در سال 1396 آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این تحقیق بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای و در گلدان اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی در این پژوهش شامل آب شهری، پساب شهری، یک در میان پساب شهری، اختلاط 50:50 پساب شهری و آب شهری، و آبیاری زیرسطحی با پساب شهری بودند. قبل از شروع آزمایش خواص شیمیایی و فیزیکی آب و خاک مورد استفاده در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. در انتها تحلیل آماری صفات مورد بررسی با استفاده از نرم‌افزار SAS (ver 9.0) انجام گرفت. مقایسه میانگین‌ها نیز با استفاده از آزمون LSD در سطح 5 درصد انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تیمارهای مورد بررسی بر تعداد برگ، وزن تر اندام هوایی، ارتفاع، شاخص سبزینگی و سطح برگ در سطح احتمال یک درصد مؤثر بودند، بر تعداد شاخه فرعی، وزن خشک اندام هوایی و قطر ساقه در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار شدند. طبق نتایج تحقیق، استفاده از پساب تصفیه شده شهری منجر به افزایش کلیه صفات گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان از وزن تر و خشک اندام هوایی (9/13 و 98/0 گرم)، تعداد برگ (3/86 عدد)، تعداد شاخه جانبی (10 عدد)، ارتفاع (7/49 سانتی‌متر)، سطح برگ (8/218 سانتی‌متر مربع) و عملکرد دانه (23/24 گرم) در تیمار آبیاری زیرسطحی و کمترین میزان این صفات به‌ترتیب با 2/7 و 46/0 گرم، 63/51 و 6 عدد، 9/25 سانتی‌متر، 8/135 سانتی‌متر مربع و 8/17 گرم در تیمار شاهد بود. نتیجه‌گیری: تیمار پساب شهری، متناوب یک در میان، اختلاط 50:50 پساب شهری و آبیاری زیرسطحی پساب شهری منجر به افزایش 5/62، 5/37، 3/58 و 1/93 درصدی عملکرد کل شدند. این آزمایش نشان داد که استفاده از آب فاضلاب تصفیه شده ضمن افزایش عملکرد گیاه کینوا می‌تواند باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های تأمین و مصرف کودهای شیمیایی شود.

کلمات کلیدی