پژوهشنامة ادب حماسی، سال پانزدهم، شمارة اول، پیاپی 72 ،بهارو تابستان89، صص23-12خاقانی شروانی در شعر خود از روایت کدام شاهنامهبهره برده است؟1کامران ارژنگی*دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد.مشهد. ایرانمحمّدجعفر یاحقّی**استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی.دانشگاه فردوسی مشهد.مشهد. ایران(نویسندة مسؤول)تاریخ دریافت: 1/4/1382تاریخ پذیرش: 72/7 /1389چکیدهخاقانی شروانی قصیدهسرای بزرگ سدة ششم هجری قمری، به میزانیبسیاراز روایات شاهنامهو داستانهای اساطیری و پهلوانی در شعر خود بهره برده است.برخی شواهد نشان میدهد که شاعر در شعر خود به داستانهایی حماسی و پهلوانی از شاهنامهاشاره میکند که مربوط به روایت فردوسی از شاهنامهنیستند و مشخّصاً در شاهنامة فردوسی وجود ندارند یا به گونهای دیگرروایت شدهاند. نگارندگانِاین سطور، این فرض را مطرح میکنند که ممکن است خاقانی افزونبر شاهنامةفردوسی، به شاهنامهایدیگرنیز دسترسی داشته و از آن بهره گرفته باشد. شواهد شعری نشان میدهد که تلمیحات شاهنامهای در اشعارشاعرانسدههای پنجم و ششم هجری قمری، به داستانهایی از شاهنامهاشاره دارد کهمتفاوت استاز آنچه درشاهنامةفردوسی میبینیمو گویا اشارات شاهنامهایِ شعر آنان،در برخی موارد،از مآخذی دیگرسرچشمه میگیرد. در این مقاله با بررسی شواهدِ شاهنامهایِ شعر خاقانی و مطابقت آنها با منابع حماسی پیشین همچنین روایات حماسی موجود در تواریخ کهن فارسی، این نتیجه به دست آمده است که این شاعر به غیر از شاهنامةفردوسی، شاهنامههایی دیگررا نیز در دست داشته و با بررسی دقیقترِ این شواهد میتوان این فرض را مطرح کرد که وی بیشترْتحت تأثیر شاه

کلمات کلیدی