فناوری‌های مبتنی بر نوکلئیک اسید در سال‌های اخیر توجهات زیادی را در زمینه‌های درمانی، تشخیص و همچنین انتقال دارو به خود جلب کرده است. آپتامرها یکی از کلاس‌های برجسته در مولکول‌های نوکلئیک اسیدی هستند که می‌توانند به صورت کاملا اختصاصی به مولکول هدف خود متصل شوند. آپتامرها تک رشته‌های کوچکی از DNA یا RNA هستند که می‌توانند با شکل سه بعدی خود با اختصاصیت و ویژگی بسیار بالا به هدف چسبیده و در راستای اهداف تحقیقاتی و تشخیصی و درمانی بکار روند. آپتامرها به صورت روتین طی فرآیند systematic evolution by exponential enrichment که به اختصار SELEX نامیده می‌شود انتخاب می‌گردند. همچنین آپتامرها به عنوان آنتی‌بادی‌های شیمیایی نیزشناخته می‌شوند، زیرا دارای عملکرد مشابه آنتی‌بادی‌ها هستند. آپتامرها مزایایی نسبت به آنتی‌بادی‌ها دارند که می‌توان به تولید آسان آنها در آزمایشگاه در مقادیر زیاد، ثبات بالای مولکولی، مدت زمان زیاد نگهداری، قیمت پایین، امکان تعبیه تغییرات شیمیایی بر روی آپتامرها بدون ایجاد تغییر در کارایی آنها با توجه به ساختار سه بعدیشان، همچنین غیرسمی بودن یا سمیت بسیار پایین آپتامرها و عدم ایجاد پاسخ ایمنی در بدن اشاره کرد. هدف این مطالعه یافتن آپتامرهایی بر علیه گلبول های قرمز انسان با گروه خونی B بود. در این تحقیق از سلکس سلولی برای یافتن آپتامرها با اختصاصیت بالا برای آنتی ژنB استفاده شد. 15چرخه سلکس سلولی انجام شد. در این مطالعه تک رشته سازی که یکی از مراحل اصلی می‌باشد بر اساس استفاده از دوپرایمر با طول های متفاوت و جداسازی محصول نهایی با استفاده از ژل پلی آکریل آمید صورت گرفت. سکانسیگ محصول نهایی با استفاده از توالی یابی نسل جدید صورت گرفت. با بررسی های نرم افزاری انجام شده دو آپتامر RNV543 و RNV544 به عنوان بهترین کاندید ها انتخاب شدند. این آپتامرها قابلیت اتصال اختصاصی به گلبول های قرمز گروه B را دارند. قابلیت اتصال اختصاصی با فلوسایتومتری تایید شد.

Keywords