به منظور بررسی تاثیر قارچ های مایکوریزا بر خصوصیات رشدی و جذب عناصر جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.) تحت تنش شوری آزمایش گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. فاکتور اول کاربرد قارچ میکوریزا در سه سطح (عدم تلقیح، و تلقیح با Rhizophagus intradices و Funnetiformis mosseae) و فاکتور دوم شامل چهار سطح شوری آب آبیاری (0، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلرید سدیم) بود. نتایج نشان داد کلیه صفات رشدی در اثر تنش شوری به شدت کاهش یافتند و کاربرد مایکوریزا باعث تعدیل اثرات مضر شوری و مقاومت گیاه به شوری گردید. بیشترین تعداد گره (89/12)، قطر ساقه (49/7 میلی متر)، ارتفاع بوته (75/65 سانتی متر) و تعداد شاخه جانبی (33/23) در تیمار بدون تنش شوری همراه با کاربرد قارچ مایکوریزا رایزوفاجوس اینترادیکس حاصل شد. با افزایش شوری میزان فسفر، کلسیم، سدیم، کلر و نیتروژن برگ افزایش و در مقابل میزان پتاسیم، منگنز، روی و آهن آن کاهش یافت. بیشترین میزان فسفر برگ (5/8 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ) در بالاترین سطح تنش شوری و کاربرد قارچ فونتی فورمیس موسه آ، بیشترین میزان سدیم (33/123 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ) و کلر برگ (09/63 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ) در تیمار 120 میلی مولار شوری و بدون کاربرد مایکوریزا مشاهده شد. این در حالی است که بیشترین میزان پتاسیم برگ (23/6 میلی گرم بر گرم وزن خشک برگ) در تیمار فاقد شوری و بدون کاربرد قارچ های مایکوریزا، بیشترین میزان منگنز برگ (91/143 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ) در تیمار 40 میلی مولار شوری و کاربرد موسه آ و بیشترین میزان روی برگ (12/7 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ) در تیمار فاقد شوری و کاربرد موسه آ ثبت شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که شوری سبب کاهش میزان رشد و کاربرد مایکوریزا در این شرایط باعث بهبود رشد و جذب عناصرغذایی شد. استفاده از قارچ های مایکوریزا بخصوص فونتی فورمیس موسه آ به عنوان یک راهکار مناسب برای افزایش مقاومت به شوری در گیاه جعفری مکزیکی توصیه می گردد.

کلمات کلیدی