تغییر اقلیم بر رخدادهای حدی بارشی و دمایی تاثیر داشته است. پاسخ این تاثیر، تغییراتی در فرکانس و شدت وقوع رخدادهای حدی در بیشتر مناطق دنیا است که به دلیل اثر مستقیمی که بر منابع آبی کره زمین بر جای می گذارد، لزوم مطالعه هر چه دقیق تر تغییر رفتار این رخدادها را می طلبد. در این مطالعه داده های روزانه بارش 6 ایستگاه سینوپتیک فعال استان خراسان جنوبی برای دوره 30ساله 1989-2018 مورد استفاده قرار گرفت. داده ها پس از کنترل کیفیت از نظر همگنی و یافتن نقاط شکست احتمالی، مورد آزمون قرار گرفت. در ادامه 11 شاخص حدی بارشی شامل 6 شاخص شدتی و 5 شاخص مدتی برای هریک از این ایستگاه ها محاسبه شد. سپس روندهای رخدادهای حدی بارشی تعیین شد و نهایتا برای بررسی تاثیر تغییر اقلیم، معناداری روند در شاخص ها به کمک آزمون آماری من-کندال سنجیده شد. نتایج نشان داد در اکثر شاخص ها، روند کاهشی وجود دارد که مقدار این روند در شاخص های RX1day و RX5day(در بیرجند و نهبندان)، R30mm(فردوس و نهبندان)، R10mm (بیرجند، نهبندان و بشرویه) و PRCPTOT (برای تمامی ایستگاه ها)؛ از لحاظ آماری معنادار است. علی رغم کاهش برای R20mm، SDII و R95p (بجز بشرویه در برخی شاخص ها)؛ رفتار این شاخص ها در هیچ کدام از ایستگاه ها معنادار نیست و در سایر شاخص ها روند کاهشی معنادار فقط در یک ایستگاه مشاهده شده است. در مجموع با محاسبه روند رخدادهای حدی بارشی در ایستگاه های خراسان جنوبی، شاهد کاهش چشمگیر و معناداری در مجموع بارش سالانه در کل سطح استان و روزهایی با بارش بیشتر از 10 میلی متر، بیشترین مقدار بارش 1 روزه و نیز 5 روزه در نیمه شرقی استان در اثر تغییر اقلیم هستیم که لزوم مدیریت و برنامه ریزی هر چه بیشتر در جهت استفاده بهینه از منابع آبی موجود را می طلبد.

کلمات کلیدی